-
-
14 lipca 2009 Polak Przewodniczącym PEJerzy Buzek wybrany na zaszczytny urząd.
Profesor Jerzy Buzek, europoseł i były premier, zostaje wybrany na Przewodniczącego Parlamentu Europejskiego. W poprzedniej kadencji jest oceniany jako jeden z najaktywniejszych eurodeputowanych. W Parlamencie Europejskim zasiada w ławach frakcji Europejskiej Partii Ludowej.
Jerzy Buzek w 2010 r.
Fot. Wikimedia Commons / Euku
2009 Zielona wyspaPolska najmniej dotknięta światowym kryzysem.
Spośród państw europejskich Polska okazuje się najodporniejsza na światowe załamanie gospodarcze, wywołane kryzysem finansowym w Stanach Zjednoczonych. Duży rynek wewnętrzny i stosunkowo niskie zaangażowanie polskiego kapitału za granicą chronią Polaków przed załamaniem koniunktury, a Produkt Krajowy Brutto nadal rośnie – choć wolniej – pozostając po zielonej stronie wykresów ekonomicznych. Przeciwnie jest we wszystkich państwach regionu, których głęboka recesja w gospodarce oznaczana jest czerwonym słupkiem.
-
-
-
2009 AmazonkaJacek Pałkiewicz wydaje książkę o odkryciu źródeł najdłuższej rzeki świata.
Słynny polski podróżnik, członek najznamienitszych towarzystw geograficznych, kawaler orderów i ekspert w sztuce przetrwania, publikuje opis wyprawy z 1996 roku, która zakończyła się ustaleniem źródła Amazonki. Pałkiewicz w latach 70. zadziwia cały świat, kiedy przepływa Atlantyk na tratwie ratunkowej, bez zaopatrzenia z zewnątrz i bez radia. Jego doświadczenia wykorzystuje NASA, przygotowując pilotów do samotności w przestrzeni kosmicznej.
Jacek Pałkiewicz
Fot. Maksy420 / http://biografia24.pl/podr-nicy-jacek-pa-kiewicz-c-570_70
10 lutego 2009 Umiera Jan BłońskiŚmierć słynnego krakowskiego literaturoznawcy.
Kojarzony z krakowską szkołą krytyki literackiej profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego odchodzi po 78 latach życia. W swojej pracy naukowej zajmował się zarówno poetami polskiego baroku, jak i autorami współczesnymi. Jego trafne analizy procesów literackich oparte na doskonałej znajomości twórczości Sępa-Szarzyńskiego, Mrożka czy Witkiewicza tworzą kanon polskiej historii literatury. W latach 1967–1981 był kierownikiem literackim Narodowego Starego Teatru w Krakowie.
-
-
-
23 grudnia 1995 Aleksander Kwaśniewski prezydentem
Niewielka przewaga w drugiej turze wyborów zapewnia zwycięstwo kandydata SLD.
Kwaśniewski zwycięża dotychczasowego prezydenta Lecha Wałęsę, przy rekordowej, blisko siedemdziesięcioprocentowej frekwencji w drugiej turze wyborów. Cieszy się poparciem większości społeczeństwa, które nie ma mu za złe ani komunistycznej przeszłości (był członkiem PZPR), ani decyzji o udziale Wojska Polskiego w wojnie w Iraku, podjętej w 2003 roku. Kwaśniewski został ponownie wybrany w 2000 roku i piastował urząd do grudnia 2005 roku.
8 kwietnia 1994 Polska na drodze do Unii EuropejskiejMinister Olechowski składa oficjalny wniosek członkowski.
W związku z wejściem w życie Układu Europejskiego, podpisanego w 1991 roku, Polska rozpoczyna oficjalną drogę do członkostwa we Wspólnotach Europejskich. W trakcie tego dziesięcioletniego procesu Wspólnoty Europejskie stają się Unią Europejską, zmieniają się też instytucjonalne ramy działania tej swoistej organizacji międzynarodowej, wiążącej demokratyczne państwa europejskie. Negocjacje członkowskie rozpoczęły się w 1998 roku, uzgodnienie stanowisk w 29 obszarach negocjacyjnych zajęło 6 lat.
Flaga Unii Europejskiej
Fot. Wikimedia Commons
-
-
-
1996 „Któregoś dnia to miasto będzie należeć do mnie”
Marcin Świetlicki wydaje 37 wierszy o wódce i papierosach.
Poeta, dziennikarz prasowy i telewizyjny oraz wokalista zespołu Świetliki wiąże się na początku lat 90. ze środowiskiem skupionym wokół czasopisma „bruLion”. Od 1992 roku publikuje powieści (Jedenaście) i książki poetyckie (Zimne kraje, Czynny do odwołania), bierze też udział w szeregu przedsięwzięć muzycznych, zostaje uhonorowany wieloma nagrodami literackimi, w tym Nagrodą Fundacji im. Kościelskich i Nagrodą Literacką „Gdynia”.
1995 E.E.Ukazuje się druga powieść Olgi Tokarczuk.
Autorka Podróży ludzi Księgi, Domu dziennego, domu nocnego i Biegunów publikuje powieść o parapsychologicznych zdolnościach Erny Eltzner, piętnastoletniej dziewczynki urodzonej w zamożnej niemieckiej rodzinie. Proza Tokarczuk została wielokrotnie doceniona nagrodami, w tym nagrodą Nike przyznaną w 2008 roku, jak również doczekała się dwóch ekranizacji.
Olga Tokarczuk w 2004 r.
Fot. Wikimedia Commons / Mariusz Kubik (Kmarius)
-
-
-
maj 1966 Tysiąclecie czy Milenium?Obchody jubileuszu chrztu Polski mają w PRL dwa oblicza.
PZPR i Kościół organizują niezależne uroczystości, aby uczcić tysięczną rocznicę chrztu Mieszka I. Centralne religijne uroczystości milenijne mają miejsce na Jasnej Górze, gdzie celebrę prowadzi arcybiskup krakowski Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II. Główne obchody państwowe, akcentujące tysiącletnią tradycję państwowości, miały miejsce 22 lipca w Warszawie, kiedy ulicami miasta przeszła ogromna manifestacja, eksponująca siłę Ludowego Wojska Polskiego i polskie sukcesy militarne na przestrzeni wieków.
Jan Matejko, Mieszko I
Fot. Wikimedia Commons / Julo
13 lipca 1965 Kuroń i Modzelewski przed sądemAutorzy Listu otwartego do Partii zostają oskarżeni o działalność antypaństwową.
Absolwenci Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego zostają skazani na kary pozbawienia wolności za opublikowanie tekstu, w którym wskazują na biurokrację, marnotrawstwo i nieudolność ekonomiczną partii jako przyczyny kryzysu gospodarczego. Jacek Kuroń i Karol Modzelewski przedstawiają w nim swoje poglądy, które uważają za szczerze marksistowskie, a za które zostali wydaleni z PZPR. Obaj opuszczają więzienie w 1967 roku i angażują się w działalność opozycyjną, za którą w 1998 roku zostają odznaczeni Orderem Orła Białego.
-
-
-
1966 Pasja według św. ŁukaszaKrzysztof Penderecki komponuje sonorystyczne oratorium.
Na zamówienie Westdeutsches Rundfunk, z okazji 700-lecia katedry w Münster powstaje wybitny utwór na chór, głosy solowe i orkiestrę, który łączy awangardowe i tradycyjne techniki kompozytorskie. Pasja staje się jednym z wielkich sukcesów twórczych Pendereckiego, obok Ofiarom Hiroszimy – trenu, Diabłów z Loudun, Stabat Mater i De natura sonoris. Jako jeden z najsłynniejszych polskich kompozytorów został w 2005 roku odznaczony Orderem Orła Białego.
Krzysztof Penderecki w 2008 r.
Fot. Wikimedia Commons / Adam Kumiszcza (Akumiszcza)
1964 Futurolog pisze baśnieStanisław Lem wydaje Bajki robotów.
Jeden z największych pisarzy science fiction, futurolog i filozof tworzy baśniowe opowiadania, opisujące świat zamieszkiwany przez roboty. Lem, jako najczęściej tłumaczony na języki obce polski pisarz, był nie tylko beletrystą, lecz także autorem licznych esejów, zebranych między innymi w książkach Summa technologiae oraz Fantastyka i futurologia. W 1996 roku został odznaczony Orderem Orła Białego. Jego imieniem nazwano pierwszego polskiego sztucznego satelitę Ziemi, który ma zostać wyniesiony na orbitę w 2011 roku.
-
-
-
14 marca 1964 List 34Intelektualiści piszą do premiera Cyrankiewicza.
Antoni Słonimski składa w Urzędzie Rady Ministrów dwuzdaniowy list, adresowany do premiera PRL. 34 podpisanych pod nim intelektualistów (w tym Jerzy Andrzejewski, Maria Dąbrowska, Władysław Tatarkiewicz, Melchior Wańkowicz i Jan Parandowski) sprzeciwia się w nim zaostrzeniu cenzury i zmniejszeniu przydziałów papieru na druk książek i czasopism. List przedrukowuje „Tygodnik Powszechny”, katolickie pismo kulturalno-społeczne z Krakowa. Działania te wywołują gwałtowną reakcję władz i sprowadzają na sygnatariuszy listu represje.
Józef Cyrankiewicz
Fot. Wikimedia Commons / Wielka encyklopedia powszechna PWN, Warszawa 1964
3 lutego 1962 Zamknięcie Klubu Krzywego KołaGomułka atakuje rewizjonistów i ogranicza pluralizm opinii.
Następuje zaostrzenie kursu politycznego PZPR – Władysław Gomułka doprowadza do zamknięcia klubu dyskusyjnego, w którym spotykają się od 1955 roku świeccy intelektualiści. W spotkaniach klubu na Starym Mieście w Warszawie uczestniczą między innymi: Maria i Stanisław Ossowscy, Leszek Kołakowski, Jadwiga Staniszkis, Władysław Bartoszewski i Paweł Jasienica. Klub Krzywego Koła jest enklawą wolnej myśli w PRL, jego członkowie prowadzą też galerię i teatr pod tą samą nazwą.
-
-
-
1961 Wykopaliska w FarasPolska ekspedycja archeologiczna rozpoczyna badania w Sudanie.
Polscy archeolodzy pod kierownictwem profesora Kazimierza Michałowskiego z Uniwersytetu Warszawskiego korzystają z dofinansowania UNESCO, aby zbadać pozostałości świątyń chrześcijańskich i budowli faraońskich. Wyprawa kończy się ogromnym sukcesem. Bezcenne znaleziska, w tym liczne freski, wzbogacają kolekcje Muzeum Narodowego w Warszawie i Muzeum Archeologicznego w Chartumie. Wykopaliska kończą się w 1964 roku, a w siedem lat później ich teren znika pod wodami Nilu, spiętrzonymi w Zbiorniku Nasera.
Św. Anna
Fot. Wikimedia Commons / Ejdzej / National Museum in Warsaw, Warsaw 1990
1961 Nóż w wodzieDebiutancki film pełnometrażowy Romana Polańskiego trafia na ekrany kin.
Film, przedstawiający historię spotkania zamożnego małżeństwa i młodego mężczyzny oraz ich wspólnego rejsu na Mazurach, odnosi olbrzymi sukces. Zostaje nominowany do Oscara jako najlepszy film obcojęzyczny (przegrywa z Osiem i pół Federico Felliniego). Wkrótce potem Polański wyjeżdża z kraju i kontynuuje karierę reżysera filmowego i scenarzysty we Francji i w Stanach Zjednoczonych. Jego twórczość jest wielokrotnie wyróżniana na najważniejszych festiwalach filmowych świata. Do najsłynniejszych dzieł należą: Chinatown, Dziecko Rosemary, Pianista i Tess.
-
Internetowy przewodnik edukacyjny, red. Mirosław Bańko, Magdalena Majdak, Maciej Czeszewski
Projekt wsparli finansowo:
Copyrights © 2011 Uniwersytet Warszawski | Projekt graficzny i wdrożenie: Q STUDIO
