-
Najnowszy język polski
-
Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego, Warszawa 2008
Boryś W., Stan i potrzeby badań etymologicznych w Polsce, „Rocznik Slawistyczny” LIX, 2010, s. 9–28.
Dubisz S., Sobotka P., Informacja diachroniczna w badaniach współczesnych pospolitych nazw osobowych (uwagi z zakresu leksykografii i etymologii), „Poradnik Językowy” 2010, nr 8, s. 5–28. >link<
Jakubowicz M., Z warsztatu badań etymologicznych – od Pokornego do Borysia, „Poradnik Językowy” 2010, nr 7, s. 38–49. >link<
Mańczak W. (rec.), Krystyna Długosz-Kurczabowa, Nowy słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, s. 658, „Język Polski” LXXXIV, 2004, nr 1, s. 40–42. >link<
Mańczak W. (rec.), Krystyna Długosz-Kurczabowa, Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008, ss. XII + 884, „Poradnik Językowy” 2009, nr 9, s. 90–93. >link<
Mańczak W., Jak można ulepszyć słowniki etymologiczne, „Poradnik Językowy” 2010, nr 7, s. 27–37. >link<
Walczak B., Etymologia a leksykografia (doba nowopolska), „Prace Filologiczne” LI, 2006, s. 421–437.
Zaborski A. (rec.), Wacław Przemysław Turek, Słownik zapożyczeń pochodzenia arabskiego w polszczyźnie, Universitas, Kraków 2001, s. 560, „Biuletyn PTJ” LVIII, 2002, s. 201–213.
-
Wielki słownik języka polskiego, Kraków 2007-
Czelakowska A., Wielki słownik języka polskiego PAN jako słownik elektroniczny, „Język Polski” 2012, nr 5, s. 336–347.
Kozioł-Chrzanowska E., Funkcjonowanie Wielkiego słownika języka polskiego PAN w Internecie, „Język Polski” 2012, nr 5, s. 348–352.
Suchacka D., Zawartość informacyjna i mikrostruktura Wielkiego słownika języka polskiego PAN, „Język Polski” 2012, nr 5, s. 325–335.
Węgrzynek K., Przybylska R., Żmigrodzki P., Opis jednostek nieciągłych w Wielkim słowniku języka polskiego PAN. „Język Polski”, 2012, nr 5, s. 353–367.
Żmigrodzki P., Jak powstaje Wielki słownik języka polskiego, [w:] Język polski wczoraj – dziś – jutro, red. B. Czopek-Kopciuch i P. Żmigrodzki, Kraków 2010, s. 150–160.
Żmigrodzki P., Najważniejsze zasady opisu semantycznego w Wielkim słowniku języka polskiego, „Linguistica Copernicana” 1, 2009, 183–197.
Żmigrodzki P, Nowy Wielki słownik języka polskiego a problemy poprawności językowej, [w:] Siła słów i ludzi, red. M. Święcicka, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2008, s. 88–100.
Żmigrodzki P., O projekcie Wielkiego słownika języka polskiego, „Język Polski” 2007, nr 4, s. 265–267.
Żmigrodzki P.: Polish Academy of Sciences Great Dictionary of Polish. History, presence, prospects, „Studies in Polish Linguistics”, vol. 6, 2011, s. 7–26.
Żmigrodzki P., Wielki słownik języka polskiego PAN – stan obecny i przyszłość, „Język Polski” 2012, nr 5, s. 321–324.
Żmigrodzki P., Wielki słownik języka polskiego (The Great Polish Dictionary) – presentation of the project, Issledovanija po slavjanskim jazykam, 2010, 15–1, Seul, s. 89–100.
Żmigrodzki P., Bańko M., Dunaj B., Przybylska R., Koncepcja Wielkiego słownika języka polskiego – przybliżenie drugie, w: Nowe studia leksykograficzne, red. P. Żmigrodzki, R. Przybylska, Lexis, Kraków 2007, s. 9–21.
Żmigrodzki P., Przybylska R., Kilka uwag w związku z dyskusją nad Wielkim słownikiem języka polskiego, „Język Polski” 2012, nr 5, s. 368–371.
Żmigrodzki P., Przybylska P., Dunaj B., Zarys koncepcji wielkiego słownika języka polskiego, „Polonica”, t. 26–27, 2006, s. 5–16.
► Najważniejsze artykuły dokumentujące wstępną fazę dyskusji nad koncepcją słownika są zawarte w dwóch zbiorach studiów:
Nowe studia leksykograficzne, red. P. Żmigrodzki, R. Przybylska, Lexis, Kraków 2007. >link<
Nowe studia leksykograficzne, t. 2, red. P. Żmigrodzki, R. Przybylska, Lexis, Kraków 2008. >link<
-
Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005
Babik Z., Pożegnanie z lasem: nad Słownikiem etymologicznym języka polskiego profesora Wiesława Borysia, Drukarnia Towarzystwa Słowaków w Polsce, Kraków 2009.
Jakubowicz M., Z warsztatu badań etymologicznych - od Pokornego do Borysia, „Poradnik Językowy” 2010, nr 7, s. 38–49. >link<
Mańczak W., Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, (rec.), „Język Polski” LXXXVI, 2006, nr 2, s. 144–148.
Mańczak W., Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, (rec.) „Slavia Occidentalis” 65, 2008, s. 147–152.
Moser M., Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, (rec.), „Studia Slavica Academiae Scientiarum Hunagaricae” 53, 2008, nr 1, s. 225-226.
Stanojević M. M., Prikaz rječnika Wiesława Boryśa: Słownik etymologiczny języka polskiego, „Strani jezici” 35, 2006, nr 3, s. 353–356.
-
Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa 2003
Dubisz S., Słownik i słownictwo, [w:] Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, t. 1, PWN, Warszawa 2003, s. IX–LXX.
Kwapień E., Informacja etymologiczna w słownikach ogólnych języka polskiego, „Poradnik Językowy” 2010, nr 7, s. 50–65. >link<
Majdak M., Kwalifikatory jako narzędzie opisu słowa w największych powojennych słownikach języka polskiego, „Prace Filologiczne” XLIX, 2004, s. 283–316.
Porayski-Pomsta J., Słownictwo pochodzenia obcego w „Uniwersalnym słowniku języka polskiego”, „Poradnik Językowy” 2006, nr 4, s. 58–69. >link<
Porayski-Pomsta J., Słownictwo pochodzenia obcego w „Uniwersalnym słowniku języka polskiego”, „Prace Filologiczne” LI, 2006, s. 329–341.
-
Inny słownik języka polskiego, Warszawa 2000
Bańko M., The Polish Cobuild and its Influence on Polish Lexicography, [w:] A Way with Words: Recent Advances in Lexical Theory and Analysis. A Festschrift for Patrick Hanks, red. G.-M. de Schryver, Menha Publishers, Kampala 2010, s. 323–332. >link<
Bańko M., Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa. Studia o słowniku jednojęzycznym, Wydział Polonistyki UW, Warszawa 2001. >link<
Bańko M., Zawartość słownika, [w:] Inny słownik języka polskiego, red. M. Bańko, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, s. XVI–LV.
Piotrowski T., Inny słownik języka polskiego PWN, „Język Polski” 2001, nr 4, s. 287–290. >link<
Seretny A., Jak inny jest Inny słownik języka polskiego? O Innym słowniku języka polskiego z perspektywy studenta obcojęzycznego, „Poradnik Językowy” 2003, nr 8, s. 67–71.
-
Etymologiczny słownik języka polskiego, Warszawa 2000
► Dyskusja o słowniku na posiedzeniu Rady Języka Polskiego 15 maja 2001 r.
Na stronie internetowej RJP opublikowano głosy niektórych dyskutantów: prof. Jadwigi Puzyniny, prof. Bogusława Krei, prof. Mariana Kucały oraz red. Jacka Bocheńskiego i red. Andrzeja Ibisa-Wróblewskiego. Zamieszczono także późniejszą opinię prof. Marii Wojtyły-Świerzowskiej i dwa listy do RJP: prof. Zygmunta Saloniego i Wydawnictwa Naukowego PWN. >link<
► Inne prace
Bańkowski A., Komentarz konieczny do tekstu M. Jakubowicz pt. Z warsztatu badań etymologicznych – od Pokornego do Borysia („Poradnik Językowy”, nr 7, 2010, s. 38–49), „Poradnik Językowy” 2011, nr 5, s. 94–99.
Boryś W., Stan i potrzeby badań etymologicznych w Polsce, „Rocznik Slawistyczny” LIX, 2010, s. 9–28.
Iwanowski M. A., Refleksje nad słownikami etymologicznymi języka polskiego: ze szczególnym uwzględnieniem dzieła Andrzeja Bańkowskiego, Bell Studio, Warszawa 2012.
Iwanowski M. A., Русизмы в Этимологическом словаре польского языка Анджея Баньковского, Instytut Rusycystyki UŁ, Łódź 2011.
Jakubowicz M., Z warsztatu badań etymologicznych – od Pokornego do Borysia, „Poradnik Językowy” 2010, nr 7, s. 38–49. >link<
Mańczak W., Nieregularny rozwój fonetyczny spowodowany frekwencją w słowniku Bańkowskiego, „Prace Językoznawcze Uniwersytetu Śląskiego” 26, 2001, s. 153–158.
Mańczak W., Nieregularny rozwój fonetyczny spowodowany frekwencją w II tomie słownika Bańkowskiego, „Slavia Occidentalis” 59, 2002, s. 1–5.
Moszyński K., Pierwszy zeszyt Słownika etymologicznego języka polskiego Fr. Sławskiego wobec Słownika etymologicznego języka polskiego A. Brücknera, „Lud” XLI, 1954, cz. 1, Wrocław, s. 1020–1023.
Walczak B., Etymologia a leksykografia (doba nowopolska), „Prace Filologiczne” LI, 2006, s. 421–437.
Wawrzyńczyk J., Komentarze datacyjne do Andrzeja Bankowskiego Etymologicznego słownika języka polskiego, „Linguistica Copernicana”, 2011, nr 6, s. 295-312.
Wojtyła-Świerzowska M., A. Bańkowski, Etymologiczny słownik języka polskiego, „Język Polski” 2002, nr 5, s. 354–359. >link<
-
Słownik współczesnego języka polskiego, Warszawa 1996
Lica A., Frazeologia w nowym słowniku. Słownik współczesnego języka polskiego, „Język Polski” LXXVII, 1997, nr 2–3, s. 210–213. >link<
Markowski A., Przewodnik po polszczyźnie, „Nowe Książki” 1997 nr 3, s. 17–18.
Piotrowski T., Zrozumieć leksykografię, PWN, Warszawa 2001, s. 132–175.
Żmigrodzki P., Wprowadzenie do leksykografii polskiej, wyd. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2005, s. 166–167.
-
Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, Poznań 1994–2005
► Programowe wypowiedzi odautorskie
Zgółkowa H., Praktyczność, czyli służebność słownika wobec odbiorcy, [w:] Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku, red. K. Handke, H. Dalewska-Greń, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 1994, s. 363–373.
Zgółkowa H., „Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny” – między tradycją a oryginalnością, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 1995, t. II, s. 142–153.
Zgółkowa H., Wprowadzenie, [w:] Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, red. H. Zgółkowa, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 1994, t. 1, s. IX–XV.
► Recenzje, omówienia
Handke K., O Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 1996, t. 33, s. 307–314.
Jurkowski M., O praktyczności Praktycznego słownika współczesnej polszczyzny, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 1996, t. 33, s. 315–320.
Lubaś W., Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, pod red. Haliny Zgółkowej, t. 1–3, Poznań 1994, s. 315 + 342 + 347, „Język Polski” 1995, nr 3, s. 216–218. >link<
Piotrowski T., Jeszcze o Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny, „Język Polski” 1996, nr 1, s. 71–74. >link<
Podracki J., Warto polecić nowy słownik, „Polonistyka” 1995, nr 5, s. 366–369.
Puzynina J., O Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny raz jeszcze, „Polonistyka” 1996, nr 5, s. 305–309.
Puzynina J., Waszakowa K., Krytycznie o nowym słowniku języka polskiego, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 1996, t. 33, s. 321–346.
Saloni Z., Perspektywy polskiej leksykografii jednojęzycznej, „Poradnik Językowy” 1996, nr 7, s. 1–18 [część II O Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny, s. 9–10].
Waszakowa K., O najnowszym słowniku języka polskiego polemicznie, „Poradnik Językowy” 1995, nr 1, s. 26–37.
Zarębina M., Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, pod red. Haliny Zgółkowej, t. I: A–Amyloza, wyd. „Kurpisz”, Poznań 1994, s. 315, „Język Polski” 1995, nr 2, s. 135–138. >link<
Żmigrodzki P., Wprowadzenie do leksykografii polskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009, s. 41–42, 163–165, 268 i inne.
► Opinie i polemiki
Cechosz I., Sprawozdanie z posiedzenia Komisji Kultury Słowa Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, „Poradnik Językowy” 1995, nr 3, s. 56–62.
(mpias), „A” jak amigdalina, „Gazeta Wyborcza” 1994, nr 300, s. 8. >link<
– Zgółkowa H., „A jak amigdalina”, „Gazeta Wyborcza” 1995, nr 1, s. 10. >link<
Saloni Z., Hasła bez odzewu. Nowy słownik w nowej rzeczywistości, „Polityka” (dodatek „Kultura”) 1995, nr 34, s. VIII.
– Zgółkowa H., Odzew na hasło, „Polityka” (dodatek „Kultura”) 1995, nr 39, s. VIII.
Saloni Z., List do Redakcji (na marginesie recenzji z Praktycznego słownika współczesnej polszczyzny), „Polonistyka” 1995, nr 8, s. 551–552.
– Zgółkowa H., Profesorowi Zygmuntowi Saloniemu w odpowiedzi, „Polonistyka” 1995, nr 8, s. 552.
Świdziński M., Dinozaur polskiej leksykografii, „Tygodnik Powszechny” 1996, nr 20, s. 14.
– Zgółkowa H., Fałszywe zdania. Profesorowi Markowi Świdzińskiemu w odpowiedzi, „Tygodnik Powszechny”, 1996, nr 26, s. 17.
– Świdziński M., Ad personam. Profesor Halinie Zgółkowej w odpowiedzi, „Tygodnik Powszechny”, 1996, nr 26, s. 17.
► Spór prawny Wydawnictwa Naukowego PWN z Wydawnictwem Kurpisz
Bańko M., Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa. Studia o słowniku jednojęzycznym, Wydział Polonistyki UW, Warszawa 2001, s. 18–20. >link<
Bobrowski I., Poprzednie rozwiązania leksykograficzne a najnowsza propozycja słownikowa (na marginesie „Praktycznego słownika współczesnej polszczyzny”, red. Halina Zgółkowa, t. I–XIII, Poznań 1994–1997), „Polonica” 1998, t. 19, s. 211–217.
Grzeszczyk M., Słownik przed sądem, „Forum Książki. Bezpłatny dodatek Forum Akademickiego” 2008, nr 2. >link<
Hetman J., Monopol na słowa, „Rzeczpospolita” 2004, nr 102, s. X1. >link<
Kozik R., Precedensowy słownik. Proces o prawa autorskie, „Tygodnik Powszechny” 1996, nr 16, s. 14.
Pionkowska M., Trzeba zwrócić utracone korzyści, „Gazeta Prawna” 2005, nr 29. >link<
Sadłowska B., Podolska E., Zaradniak M., Koń jaki jest…, „Gazeta Poznańska” 2005, nr 74, s. 1, 5.
-
Współczesny język polski
-
Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego, Warszawa 2008
Boryś W., Stan i potrzeby badań etymologicznych w Polsce, „Rocznik Slawistyczny” LIX, 2010, s. 9–28.
Dubisz S., Sobotka P., Informacja diachroniczna w badaniach współczesnych pospolitych nazw osobowych (uwagi z zakresu leksykografii i etymologii), „Poradnik Językowy” 2010, nr 8, s. 5–28. >link<
Jakubowicz M., Z warsztatu badań etymologicznych – od Pokornego do Borysia, „Poradnik Językowy” 2010, nr 7, s. 38–49. >link<
Mańczak W. (rec.), Krystyna Długosz-Kurczabowa, Nowy słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, s. 658, „Język Polski” LXXXIV, 2004, nr 1, s. 40–42. >link<
Mańczak W. (rec.), Krystyna Długosz-Kurczabowa, Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008, ss. XII + 884, „Poradnik Językowy” 2009, nr 9, s. 90–93. >link<
Mańczak W., Jak można ulepszyć słowniki etymologiczne, „Poradnik Językowy” 2010, nr 7, s. 27–37. >link<
Walczak B., Etymologia a leksykografia (doba nowopolska), „Prace Filologiczne” LI, 2006, s. 421–437.
Zaborski A. (rec.), Wacław Przemysław Turek, Słownik zapożyczeń pochodzenia arabskiego w polszczyźnie, Universitas, Kraków 2001, s. 560, „Biuletyn PTJ” LVIII, 2002, s. 201–213.
-
Wielki słownik języka polskiego, Kraków 2007-
Czelakowska A., Wielki słownik języka polskiego PAN jako słownik elektroniczny, „Język Polski” 2012, nr 5, s. 336–347.
Kozioł-Chrzanowska E., Funkcjonowanie Wielkiego słownika języka polskiego PAN w Internecie, „Język Polski” 2012, nr 5, s. 348–352.
Suchacka D., Zawartość informacyjna i mikrostruktura Wielkiego słownika języka polskiego PAN, „Język Polski” 2012, nr 5, s. 325–335.
Węgrzynek K., Przybylska R., Żmigrodzki P., Opis jednostek nieciągłych w Wielkim słowniku języka polskiego PAN. „Język Polski”, 2012, nr 5, s. 353–367.
Żmigrodzki P., Jak powstaje Wielki słownik języka polskiego, [w:] Język polski wczoraj – dziś – jutro, red. B. Czopek-Kopciuch i P. Żmigrodzki, Kraków 2010, s. 150–160.
Żmigrodzki P., Najważniejsze zasady opisu semantycznego w Wielkim słowniku języka polskiego, „Linguistica Copernicana” 1, 2009, 183–197.
Żmigrodzki P, Nowy Wielki słownik języka polskiego a problemy poprawności językowej, [w:] Siła słów i ludzi, red. M. Święcicka, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2008, s. 88–100.
Żmigrodzki P., O projekcie Wielkiego słownika języka polskiego, „Język Polski” 2007, nr 4, s. 265–267.
Żmigrodzki P.: Polish Academy of Sciences Great Dictionary of Polish. History, presence, prospects, „Studies in Polish Linguistics”, vol. 6, 2011, s. 7–26.
Żmigrodzki P., Wielki słownik języka polskiego PAN – stan obecny i przyszłość, „Język Polski” 2012, nr 5, s. 321–324.
Żmigrodzki P., Wielki słownik języka polskiego (The Great Polish Dictionary) – presentation of the project, Issledovanija po slavjanskim jazykam, 2010, 15–1, Seul, s. 89–100.
Żmigrodzki P., Bańko M., Dunaj B., Przybylska R., Koncepcja Wielkiego słownika języka polskiego – przybliżenie drugie, w: Nowe studia leksykograficzne, red. P. Żmigrodzki, R. Przybylska, Lexis, Kraków 2007, s. 9–21.
Żmigrodzki P., Przybylska R., Kilka uwag w związku z dyskusją nad Wielkim słownikiem języka polskiego, „Język Polski” 2012, nr 5, s. 368–371.
Żmigrodzki P., Przybylska P., Dunaj B., Zarys koncepcji wielkiego słownika języka polskiego, „Polonica”, t. 26–27, 2006, s. 5–16.
► Najważniejsze artykuły dokumentujące wstępną fazę dyskusji nad koncepcją słownika są zawarte w dwóch zbiorach studiów:
Nowe studia leksykograficzne, red. P. Żmigrodzki, R. Przybylska, Lexis, Kraków 2007. >link<
Nowe studia leksykograficzne, t. 2, red. P. Żmigrodzki, R. Przybylska, Lexis, Kraków 2008. >link<
-
Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005
Babik Z., Pożegnanie z lasem: nad Słownikiem etymologicznym języka polskiego profesora Wiesława Borysia, Drukarnia Towarzystwa Słowaków w Polsce, Kraków 2009.
Jakubowicz M., Z warsztatu badań etymologicznych - od Pokornego do Borysia, „Poradnik Językowy” 2010, nr 7, s. 38–49. >link<
Mańczak W., Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, (rec.), „Język Polski” LXXXVI, 2006, nr 2, s. 144–148.
Mańczak W., Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, (rec.) „Slavia Occidentalis” 65, 2008, s. 147–152.
Moser M., Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, (rec.), „Studia Slavica Academiae Scientiarum Hunagaricae” 53, 2008, nr 1, s. 225-226.
Stanojević M. M., Prikaz rječnika Wiesława Boryśa: Słownik etymologiczny języka polskiego, „Strani jezici” 35, 2006, nr 3, s. 353–356.
-
Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa 2003
Dubisz S., Słownik i słownictwo, [w:] Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, t. 1, PWN, Warszawa 2003, s. IX–LXX.
Kwapień E., Informacja etymologiczna w słownikach ogólnych języka polskiego, „Poradnik Językowy” 2010, nr 7, s. 50–65. >link<
Majdak M., Kwalifikatory jako narzędzie opisu słowa w największych powojennych słownikach języka polskiego, „Prace Filologiczne” XLIX, 2004, s. 283–316.
Porayski-Pomsta J., Słownictwo pochodzenia obcego w „Uniwersalnym słowniku języka polskiego”, „Poradnik Językowy” 2006, nr 4, s. 58–69. >link<
Porayski-Pomsta J., Słownictwo pochodzenia obcego w „Uniwersalnym słowniku języka polskiego”, „Prace Filologiczne” LI, 2006, s. 329–341.
-
Inny słownik języka polskiego, Warszawa 2000
Bańko M., The Polish Cobuild and its Influence on Polish Lexicography, [w:] A Way with Words: Recent Advances in Lexical Theory and Analysis. A Festschrift for Patrick Hanks, red. G.-M. de Schryver, Menha Publishers, Kampala 2010, s. 323–332. >link<
Bańko M., Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa. Studia o słowniku jednojęzycznym, Wydział Polonistyki UW, Warszawa 2001. >link<
Bańko M., Zawartość słownika, [w:] Inny słownik języka polskiego, red. M. Bańko, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, s. XVI–LV.
Piotrowski T., Inny słownik języka polskiego PWN, „Język Polski” 2001, nr 4, s. 287–290. >link<
Seretny A., Jak inny jest Inny słownik języka polskiego? O Innym słowniku języka polskiego z perspektywy studenta obcojęzycznego, „Poradnik Językowy” 2003, nr 8, s. 67–71.
-
Etymologiczny słownik języka polskiego, Warszawa 2000
► Dyskusja o słowniku na posiedzeniu Rady Języka Polskiego 15 maja 2001 r.
Na stronie internetowej RJP opublikowano głosy niektórych dyskutantów: prof. Jadwigi Puzyniny, prof. Bogusława Krei, prof. Mariana Kucały oraz red. Jacka Bocheńskiego i red. Andrzeja Ibisa-Wróblewskiego. Zamieszczono także późniejszą opinię prof. Marii Wojtyły-Świerzowskiej i dwa listy do RJP: prof. Zygmunta Saloniego i Wydawnictwa Naukowego PWN. >link<
► Inne prace
Bańkowski A., Komentarz konieczny do tekstu M. Jakubowicz pt. Z warsztatu badań etymologicznych – od Pokornego do Borysia („Poradnik Językowy”, nr 7, 2010, s. 38–49), „Poradnik Językowy” 2011, nr 5, s. 94–99.
Boryś W., Stan i potrzeby badań etymologicznych w Polsce, „Rocznik Slawistyczny” LIX, 2010, s. 9–28.
Iwanowski M. A., Refleksje nad słownikami etymologicznymi języka polskiego: ze szczególnym uwzględnieniem dzieła Andrzeja Bańkowskiego, Bell Studio, Warszawa 2012.
Iwanowski M. A., Русизмы в Этимологическом словаре польского языка Анджея Баньковского, Instytut Rusycystyki UŁ, Łódź 2011.
Jakubowicz M., Z warsztatu badań etymologicznych – od Pokornego do Borysia, „Poradnik Językowy” 2010, nr 7, s. 38–49. >link<
Mańczak W., Nieregularny rozwój fonetyczny spowodowany frekwencją w słowniku Bańkowskiego, „Prace Językoznawcze Uniwersytetu Śląskiego” 26, 2001, s. 153–158.
Mańczak W., Nieregularny rozwój fonetyczny spowodowany frekwencją w II tomie słownika Bańkowskiego, „Slavia Occidentalis” 59, 2002, s. 1–5.
Moszyński K., Pierwszy zeszyt Słownika etymologicznego języka polskiego Fr. Sławskiego wobec Słownika etymologicznego języka polskiego A. Brücknera, „Lud” XLI, 1954, cz. 1, Wrocław, s. 1020–1023.
Walczak B., Etymologia a leksykografia (doba nowopolska), „Prace Filologiczne” LI, 2006, s. 421–437.
Wawrzyńczyk J., Komentarze datacyjne do Andrzeja Bankowskiego Etymologicznego słownika języka polskiego, „Linguistica Copernicana”, 2011, nr 6, s. 295-312.
Wojtyła-Świerzowska M., A. Bańkowski, Etymologiczny słownik języka polskiego, „Język Polski” 2002, nr 5, s. 354–359. >link<
-
Słownik współczesnego języka polskiego, Warszawa 1996
Lica A., Frazeologia w nowym słowniku. Słownik współczesnego języka polskiego, „Język Polski” LXXVII, 1997, nr 2–3, s. 210–213. >link<
Markowski A., Przewodnik po polszczyźnie, „Nowe Książki” 1997 nr 3, s. 17–18.
Piotrowski T., Zrozumieć leksykografię, PWN, Warszawa 2001, s. 132–175.
Żmigrodzki P., Wprowadzenie do leksykografii polskiej, wyd. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2005, s. 166–167.
-
Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, Poznań 1994–2005
► Programowe wypowiedzi odautorskie
Zgółkowa H., Praktyczność, czyli służebność słownika wobec odbiorcy, [w:] Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku, red. K. Handke, H. Dalewska-Greń, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 1994, s. 363–373.
Zgółkowa H., „Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny” – między tradycją a oryginalnością, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 1995, t. II, s. 142–153.
Zgółkowa H., Wprowadzenie, [w:] Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, red. H. Zgółkowa, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 1994, t. 1, s. IX–XV.
► Recenzje, omówienia
Handke K., O Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 1996, t. 33, s. 307–314.
Jurkowski M., O praktyczności Praktycznego słownika współczesnej polszczyzny, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 1996, t. 33, s. 315–320.
Lubaś W., Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, pod red. Haliny Zgółkowej, t. 1–3, Poznań 1994, s. 315 + 342 + 347, „Język Polski” 1995, nr 3, s. 216–218. >link<
Piotrowski T., Jeszcze o Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny, „Język Polski” 1996, nr 1, s. 71–74. >link<
Podracki J., Warto polecić nowy słownik, „Polonistyka” 1995, nr 5, s. 366–369.
Puzynina J., O Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny raz jeszcze, „Polonistyka” 1996, nr 5, s. 305–309.
Puzynina J., Waszakowa K., Krytycznie o nowym słowniku języka polskiego, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 1996, t. 33, s. 321–346.
Saloni Z., Perspektywy polskiej leksykografii jednojęzycznej, „Poradnik Językowy” 1996, nr 7, s. 1–18 [część II O Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny, s. 9–10].
Waszakowa K., O najnowszym słowniku języka polskiego polemicznie, „Poradnik Językowy” 1995, nr 1, s. 26–37.
Zarębina M., Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, pod red. Haliny Zgółkowej, t. I: A–Amyloza, wyd. „Kurpisz”, Poznań 1994, s. 315, „Język Polski” 1995, nr 2, s. 135–138. >link<
Żmigrodzki P., Wprowadzenie do leksykografii polskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009, s. 41–42, 163–165, 268 i inne.
► Opinie i polemiki
Cechosz I., Sprawozdanie z posiedzenia Komisji Kultury Słowa Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, „Poradnik Językowy” 1995, nr 3, s. 56–62.
(mpias), „A” jak amigdalina, „Gazeta Wyborcza” 1994, nr 300, s. 8. >link<
– Zgółkowa H., „A jak amigdalina”, „Gazeta Wyborcza” 1995, nr 1, s. 10. >link<
Saloni Z., Hasła bez odzewu. Nowy słownik w nowej rzeczywistości, „Polityka” (dodatek „Kultura”) 1995, nr 34, s. VIII.
– Zgółkowa H., Odzew na hasło, „Polityka” (dodatek „Kultura”) 1995, nr 39, s. VIII.
Saloni Z., List do Redakcji (na marginesie recenzji z Praktycznego słownika współczesnej polszczyzny), „Polonistyka” 1995, nr 8, s. 551–552.
– Zgółkowa H., Profesorowi Zygmuntowi Saloniemu w odpowiedzi, „Polonistyka” 1995, nr 8, s. 552.
Świdziński M., Dinozaur polskiej leksykografii, „Tygodnik Powszechny” 1996, nr 20, s. 14.
– Zgółkowa H., Fałszywe zdania. Profesorowi Markowi Świdzińskiemu w odpowiedzi, „Tygodnik Powszechny”, 1996, nr 26, s. 17.
– Świdziński M., Ad personam. Profesor Halinie Zgółkowej w odpowiedzi, „Tygodnik Powszechny”, 1996, nr 26, s. 17.
► Spór prawny Wydawnictwa Naukowego PWN z Wydawnictwem Kurpisz
Bańko M., Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa. Studia o słowniku jednojęzycznym, Wydział Polonistyki UW, Warszawa 2001, s. 18–20. >link<
Bobrowski I., Poprzednie rozwiązania leksykograficzne a najnowsza propozycja słownikowa (na marginesie „Praktycznego słownika współczesnej polszczyzny”, red. Halina Zgółkowa, t. I–XIII, Poznań 1994–1997), „Polonica” 1998, t. 19, s. 211–217.
Grzeszczyk M., Słownik przed sądem, „Forum Książki. Bezpłatny dodatek Forum Akademickiego” 2008, nr 2. >link<
Hetman J., Monopol na słowa, „Rzeczpospolita” 2004, nr 102, s. X1. >link<
Kozik R., Precedensowy słownik. Proces o prawa autorskie, „Tygodnik Powszechny” 1996, nr 16, s. 14.
Pionkowska M., Trzeba zwrócić utracone korzyści, „Gazeta Prawna” 2005, nr 29. >link<
Sadłowska B., Podolska E., Zaradniak M., Koń jaki jest…, „Gazeta Poznańska” 2005, nr 74, s. 1, 5.
-
Słownik języka polskiego, Warszawa 1978–1981
► Artykuły
Bańko M., Habent sua fata libelli.O „Słowniku języka polskiego” pod redakcją Mieczysława Szymczaka. „Prace Filologiczne” LI, 2006, s. 17–30. >link<
Długosz-Kurczabowa K., Dubisz S., „Szacunek dla słowa” — prace językoznawcze profesora Mieczysława Szymczaka, [w:] Słowo – myśl – działanie. Towarzystwo Kultury Języka i jego prezesi, red. W. Decyk-Zięba, J. Porayski-Pomsta, Elipsa, Warszawa 2004, s. 47–66.
Gruszczyński W., Laus-Mączyńska K., Rogowska M., Saloni Z., Szpakowicz S., Świdziński M., Stopień dokładności opisu słownikowego jako problem językoznawczy, [w:] Studia gramatyczne IX, Ossolineum, Wrocław 1990, s. 135–173. [Preprint w: Dwa studia z polskiej leksykografii współczesnej, red. Z. Saloni, Filia UW w Białymstoku, Białystok 1981].
Markowski A., Prace Profesora Mieczysława Szymczaka z zakresu leksykologii i leksykografii, „Poradnik Językowy” 1986, nr 8, s. 530–535.
Mosiołek K., Kilka uwag na temat trzytomowego „Słownika języka polskiego”, „Poradnik Językowy” 1989, nr 8, s. 543–550.
Szymczak M., O „Słowniku języka polskiego” pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Stanisława Skorupki i Haliny Auderskiej, Warszawa 1958–1969, [w:] Opuscula Polono-Slavica, Ossolineum, Wrocław 1979, s. 377–382.
► Recenzje
Gladney F. Y., The New Polish Dictionary, „Journal of the Dictionary Society of North America” 1982, nr 4, s. 169–200.
Kucała M., Słownik języka polskiego, „Język Polski” LXIV, 1984, nr 3, s. 203–208. >link<
Rechtsiegel E., Słownik języka polskiego, „Deusche Literaturzeitung”, 1979, nr 9, s. 554–557.
Rechtsiegel E., Słownik języka polskiego, „Deusche Literaturzeitung”, 1983, nr 10, s. 868–869.
Saloni Z., Nowy słownik, „Polityka” 1981, nr 12, s. 11.
Skorupka S., Słownik języka polskiego PWN, „Poradnik Językowy” 1983, nr 9, s. 622–626.
► Wspomnienia
Basara J., Profesor doktor Mieczysław Szymczak (5 X 1927 – 30 IX 1985), „Poradnik Językowy” 1986, nr 1, s. 1–3.
Dubisz S., Profesor Mieczysław – nauczyciel i opiekun naukowy, „Prace Filologiczne” XXXVI, 1991, s. 37–41.
Dubisz S., Wspomnienie o profesorze Mieczysławie Szymczaku, „Poradnik Językowy” 1986, nr 1, s. 4–14.
Kupiszewski W., Profesor doktor Mieczysław Szymczak (5 X 1927 – 30 IX 1985), „Prace Filologiczne” XXXVI, 1991, s. 5–10.
Szkiłądź H., Redakcja Słowników Języka Polskiego, [w:] Alfabet PWN. Ludzie, książki, lata, wspomnienia, PWN, Warszawa 1997, s. 326–336.
► O suplemencie SJPSzym
Bańko M., W sprawie Dwóch suplementów, „Język Polski” LXXV, 1995, nr 1, s. 78–80. >link<
Lubaś W., Dwa suplementy, „Język Polski” LXXIV, 1994, nr 2, s. 119–123. >link<
Majkowska G., Frazeologia w Suplemencie do Słownika języka polskiego PWN, [w:] Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku. Zbiór studiów, red. K. Handke, H. Dalewska-Greń, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 1994, s. 389–396.
Puzynina J., Refleksje dotyczące Suplementu do Słownika języka polskiego pod redakcją Mieczysława Szymczaka, [w:] Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku. Zbiór studiów, red. K. Handke, H. Dalewska-Greń, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa, 1994, s. 381–387.
Saloni Z., O moralności w leksykografii (na marginesie recenzji W. Lubasia), „Język Polski” LXXV, 1995, nr 1, s. 76–78. >link<
Satkiewicz H., O doborze haseł w Suplemencie do Słownika języka polskiego pod redakcją Mieczysława Szymczaka, [w:] Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku. Zbiór studiów, red. K. Handke, H. Dalewska-Greń, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 1994, s. 375–379.
Sękowska E., Wyrazy obce w Suplemencie do Słownika języka polskiego PWN (głos w dyskusji), [w:] Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku. Zbiór studiów, red. K. Handke, H. Dalewska-Greń, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 1994, s. 397–400.
Zaśko-Zielińska M., Słownik języka polskiego. Suplement, „Poradnik Językowy” 1994, nr 7, s. 58–61.
► O edycji komputerowej
Tomczak K., O wyższości słownika komputerowego nad tradycyjnym (Komputerowy słownik języka polskiego PWN), „Poradnik Językowy” 1997, nr 7, s. 59–64.
Żmigrodzki P., Komputerowy słownik języka polskiego, „Język Polski” 1997, nr 2–3, s. 207–210. >link<
-
Słownik języka polskiego, Warszawa 1958–1969
► Omówienia w podręcznikach
Dotychczas brak monografii SJPDor, w tej sytuacji odsyłamy do skrótowych opracowań podręcznikowych, zwłaszcza:
Piotrowski T., Z zagadnień leksykografii, PWN, Warszawa 1994, s. 42–47, 53–62.
Żmigrodzki P., Wprowadzenie do leksykografii polskiej, wyd. II, Uniwersytet Śląski, Katowice 2005, s. 34–36, 158–160.
► Okolicznościowy numer „Poradnika Językowego”
Po wydaniu SJPDor poświęcono mu specjalny numer „Poradnika Językowego” (1969, nr 7). Znajduje się tu relacja z uroczystości zakończenia prac, zorganizowanej w PWN, okolicznościowe przemówienia, informacja o wywiadach i popularnych recenzjach prasowych – pierwszych świadectwach społecznej recepcji słownika – a także dwa ważne artykuły, w których generalnie pozytywnej ocenie słownika towarzyszy refleksja o tym, co można było zrobić lepiej i co pozostaje do zrobienia następnym leksykografom:
Sieczkowski A., Parę uwag o Słowniku języka polskiego pod red. prof. dra W. Doroszewskiego, „Poradnik Językowy” 1969, nr 7, s. 395–405.
Tokarski J., Perspektywy Słownika, „Poradnik Językowy” 1969, nr 7, s. 385–394.
► Artykuły o informacji gramatycznej
Kilkanaście artykułów poświęconych SJPDor, zwłaszcza zaś podanej w nim informacji gramatycznej, zawierają tomy:
Saloni Z. (red.), Studia z polskiej leksykografii współczesnej, Ossolineum, Wrocław 1988.
Saloni Z. (red.), Studia z polskiej leksykografii współczesnej, t. II, Dział Wydawnictw Filii UW w Białymstoku, Białystok 1987.
Saloni Z. (red.), Studia z polskiej leksykografii współczesnej, t. III, Dział Wydawnictw Filii UW w Białymstoku, Białystok 1989.
Zob. też:
Gruszczyński W., Formy fleksyjne rzeczowników w Słowniku języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, „Poradnik Językowy” 1985, nr 3, s. 181–195.
Gruszczyński W., Fleksja rzeczowników pospolitych we współczesnej polszczyźnie pisanej na materiale „Słownika języka polskiego” PAN pod redakcją W. Doroszewskiego, Ossolineum, Wrocław 1989, s. 29–39.
► Inne artykuły w wyborze
Bartnicka B., Udział słownictwa XIX-wiecznego w Słowniku języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, „Poradnik Językowy” 2000, nr 1, s. 18–23.
Grzegorczyk P., Słownik Doroszewskiego a teksty literackie, „Przegląd Humanistyczny” 1967, nr 1, s. 143–155.
Jachimczak V., Porosło K., Źródła w Słowniku języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, [w:] Wokół słownika współczesnego języka polskiego II, red. W. Lubaś, Ossolineum, Wrocław 1989, s. 27–37.
Saloni Z., Co i jak poprawiać w Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego (Ankieta leksykograficzna Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, „Język Polski” LXX, 1990, nr 1–2, s. 56–66. >link<
Saloni Z., W sprawie nowego wydania Słownika języka polskiego PAN pod red. Witolda Doroszewskiego, „Język Polski” LXVI, 1986, nr 5, s. 362–367. >link<
Saloni Z., Wkład Jana Tokarskiego w Słownik języka polskiego PAN, „Poradnik Językowy” 1983, nr 8, s. 483–487.
Skorupka S., Organizacja i technika prac słownikowych, „Poradnik Językowy” 1952, nr 2, s. 1–10.
Szymczak M., O „Słowniku języka polskiego” pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Stanisława Skorupki i Haliny Auderskiej, Warszawa 1958–1969, [w:] Opuscula Polono-Slavica, Ossolineum, Wrocław 1979, s. 377–382.
Wołosz R., Wykorzystanie źródeł do SJPDor, „Prace Filologiczne” LVIII, 2010, s. 437–455.
Wysocka E., Leksyka związana z życiem religijnym w Słowniku języka polskiego PAN pod red. W. Doroszewskiego, [w:] Z. Saloni (red.), Studia z polskiej leksykografii współczesnej, t. II, Dział Wydawnictw Filii UW w Białymstoku, Białystok 1987, s. 73–86.
► Wspomnienia
Auderska H., Wspomnienie o profesorze Witoldzie Doroszewskim, „Poradnik Językowy” 1976, nr 3, s. 151–155.
Auderska H., ***, [w:] Alfabet PWN. Ludzie, książki, lata, wspomnienia, PWN, Warszawa 1997, s. 199–206.
Falińska B. (red.), Witold Doroszewski. Mistrz i Nauczyciel, Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu w Białymstoku, Łomża 1997.
Saloni Z., Jak to było ze Słownikiem Doroszewskiego,„Poradnik Językowy” 2000, nr 10, s. 49–51.
Szkiłądź H., Redakcja Słowników Języka Polskiego, [w:] Alfabet PWN. Ludzie, książki, lata, wspomnienia, PWN, Warszawa 1997, s. 326–336.
Tokarski J., O pracach leksykograficznych profesora Witolda Doroszewskiego, „Poradnik Językowy” 1976, nr 3, s. 122–124.
► Zeszyt dyskusyjny
Opinie o zeszycie dyskusyjnym SJPDor i odpowiedzi Doroszewskiego na głosy dyskutantów publikowała „Nowa Kultura” (1951, nr 46, 47, 49, 50; 1952, nr 3) i „Twórczość” (1951, nr 12). Początek dyskusji dało posiedzenie Związku Literatów Polskich, krótkie sprawozdanie z niego ukazało się w „Nowej Kulturze” 1951, nr 44.
Podsumowanie dyskusji z punktu widzenia językoznawcy zawiera artykuł Z. Klemensiewicza, W sprawie nowego słownika języka polskiego, „Język Polski” XXXII, 1952, nr 2, s. 49–66: >link< Do dyskusji odniosła się także H. Auderska, późniejszy zastępca redaktora naczelnego SJPDor (Tempora mutantur, nos non mutamur in illis..., „Poradnik Językowy” 1952, nr 2, s. 25–28), a po latach inny pracownik redakcji, Czesław Pankowski (Powojenne słowniki a współczesna polszczyzna, [w:] Współczesna polszczyzna. Wybór zagadnień, red. H. Kurkowska, PWN, Warszawa 1981, s. 240–274). Informacje o dyskusji można znaleźć też w Dziennikach Marii Dąbrowskiej, zob. Dzienniki 1914–1965. Pierwsze pełne wydanie w 13 tomach (bez opracowania edytorskiego), t. 8, PAN, Warszawa 2009, s. 110–112.
Oryginalnym wkładem do dyskusji była parodia hasła słownikowego pióra J. Tuwima: E. Mały przyczynek do dalszego ciągu „Słownika języka polskiego”, [w:] idem, Dzieła, t. 3: Jarmark rymów, oprac. J. Stradecki, Czytelnik, Warszawa 1958, s. 440–442; pierwodruk w „Nowej Kulturze” 1951, nr 51/52, s. 16.
Po wydaniu zeszytu dyskusyjnego redakcja rozesłała ankietę, aby poznać jego odbiór społeczny. Wyniki opublikowano w „Poradniku Językowym” 1952, nr 2, s. 21–24.
► Indeks a tergo
Indeks a tergo do Słownika języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, red. R. Grzegorczykowa, J. Puzynina, PWN, Warszawa 1973. >link<
Saloni Z., Wołosz R., Nowa errata do Indeksu a tergo do Słownika języka polskiego pod redakcją W. Doroszewskiego, „Prace Filologiczne” XLVI, 2001, s. 463–494.
Wołosz R., Errata do Indeksu a tergodo Słownika języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego. „Poradnik Językowy” 1996, nr 3, s. 64–71.
► O wersji elektronicznej
Bień J. S., Przeszłość i przyszłość Słownika języka polskiego PAN. Aspekty prawne i informatyczne, „Prace Filologiczne” LVIII, 2010, s. 39–50. >link<
List otwarty do Wydawnictwa Naukowego PWN, „Poradnik Językowy” 2002, nr 5, s. 49–51.
Saloni Z., Słownik Doroszewskiego w wersji elektronicznej,„Poradnik Językowy” 1997, nr 5, s. 64–65.
► Wybrane prace W. Doroszewskiego
Niektóre publikacje redaktora naczelnego SJPDor zawierają wykład jego ogólnych poglądów na zadania językoznawstwa i leksykografii bądź odnoszą się do szczegółowych problemów teoretycznych lub warsztatowych słownikarstwa:
Doroszewski W., Elementy leksykologii i semiotyki, PWN, Warszawa 1970.
Doroszewski W., Język, myślenie, działanie. Rozważania językoznawcy, PWN, Warszawa 1982.
Doroszewski W., Studia i szkice językoznawcze, PWN, Warszawa 1962.
Doroszewski W., Z zagadnień leksykografii polskiej, PIW, Warszawa 1954.
► Inne
Wawrzyńczyk J., Inny Doroszewski, Oficyna Wydawnicza LEKSEM, Łask 2010.
Wawrzyńczyk J., Nad Słownikiem języka polskiego 1958–1969, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń 1989.
Wawrzyńczyk J. (red.), Czterdzieści lat minęło... Nad „Słownikiem Doroszewskiego”, Wydawnictwo TAKT, Warszawa 2009.
-
Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 1952–1982
Słownik etymologiczny języka polskiego F. Sławskiego ma bogatą bibliografię, poniżej znajdują się tylko najważniejsze recenzje i omówienia.
► Wypowiedzi odautorskie, odpowiedzi na recenzje
Sławski F., Nad szóstym tomem Słownika etymologicznego języka polskiego, [w:] Symbolae slavisticae (in honorem H. Popowska–Taborska), red. E. Rzetelska–Feleszko, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 1996, s. 273–279.
Sławski F., Odpowiedź na uwagi o moim Słowniku etymologicznym języka polskiego, cz. I, „Język Polski” XXXIII, 1953, nr 3, s. 186–190. >link<
Sławski F., Odpowiedź na uwagi o moim Słowniku etymologicznym języka polskiego, cz. II, „Język Polski” XXXIII, 1953, nr 5, s. 398–401. >link<
Sławski F., Wstęp, [w:] idem, Słownik etymologiczny języka polskiego, t. I, Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, Kraków 1952.
Sławski F., Z doświadczeń pracy nad Słownikiem etymologicznym języka polskiego, „Język Polski” XXXVI, 1956, nr 4, s. 274–285. >link<
Sławski F., Z zagadnień etymologii polskiej, „Język Polski” XLII, 1962, nr 2, s. 83–92. >link<
► Recenzje, omówienia
Bańkowski A., Uwagi do niektórych haseł Słownika etymologicznego języka polskiego prof. F. Sławskiego (kieszeń, ksieniec, księgi, kiszka, kiep, klęsnąć, klęska), „Język Polski” LVI, 1976, nr 1, s. 44–47. >link<
Bednarczuk L., Etymologia i słowniki etymologiczne, „Język Polski” LXIX, 1989, nr 1–2, s. 28–33. >link<
Boryś W., Stan i potrzeby badań etymologicznych w Polsce, „Rocznik Slawistyczny” LIX, 2010, s. 9–28.
Jakubowicz M., Z warsztatu badań etymologicznych – od Pokornego do Borysia, „Poradnik Językowy” 7, 2010, s. 38-49.
Kuryłowicz J., Uwagi o Słowniku etymologicznym języka polskiego Fr. Sławskiego, „Język Polski” XXXIII, 1953, nr 2, s. 65–70. >link<
Milewski T., Franciszek Sławski, Słownik etymologiczny języka polskiego. Zeszyt 1. (A–Czar.). Kraków 1952. Nakładem Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego. [...] Str. 1–112, „Lud” 1954, cz. 1, s. 1019–1020.
Milewski T., Recenzja. Franciszek Sławski, Słownik etymologiczny języka polskiego. Zeszyt 1. (A–Czar.). Kraków 1952. Nakładem Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego. Str. 1–112, „Poradnik Językowy” 1953, nr 3, s. 23–30.
Moszyński K., Pierwszy zeszyt Słownika etymologicznego języka polskiego Fr. Sławskiego wobec Słownika etymologicznego języka polskiego A. Brücknera, „Lud” XLI, 1954, cz. 1, s. 1020–1023.
Moszyński K., Skąd poszła nazwa gołąb?, „Język Polski”, XXXV, 1955, nr 3, s. 189–194. >link<
Moszyński K., Uwagi do 1. zeszytu Słownika etymologicznego języka polskiego Fr. Sławskiego, „Język Polski” XXXII, 1952, nr 4, s. 193–202 [omówienie artykułów hasłowych: bies, bocian, Bóg, bróg, brzost, byk, chałupa, chata, chleb, chłop, chmiel, ciasto]. >link<
Moszyński K., Uwagi do 2. zeszytu Słownika etymologicznego języka polskiego Fr. Sławskiego, „Język Polski” XXXIII, 1953, nr 5, s. 345–367 [omówienie artykułów hasłowych: czara, czart, czasza, cząbr, czekan, czepiec, czeremcha, czereśnia, czerwiec, człowiek, dąb, dąbrowa, dynia, dzban, dziedzic, dziedzina, dziewanna, dziewka, dzieża, dzięcielina, dzięcioł]. >link<
Moszyński K., Uwagi do 3. zeszytu Słownika etymologicznego języka polskiego Fr. Sławskiego, „Język Polski” XXXV, 1955, nr 2, s. 112–135 [omówienie artykułów hasłowych: gaić, gaj, gar, garnek, garniec, garncarz, gąbka, gbeł, gęś, głaz, głowa, głownia, głuszec, gołąb, gołębi, gomoły, gomółka, gozd, grab, koniczyna, otrok, wróg, wróżda]. >link<
Moszyński K., Uwagi do 4. zeszytu Słownika etymologicznego języka polskiego Fr. Sławskiego, „Język Polski” XXXVI, 1956, nr 2, s. 109–116 [omówienie artykułów hasłowych: granica, grań, grapa, grąd, groch, gronostaj, gród, gruby, gruszka, grządziel, grzebień, grzęba, grzęda 1., grzęda 2.]. >link<
Moszyński K., Uwagi do 4. zeszytu Słownika etymologicznego języka polskiego Fr. Sławskiego (Dokończenie), „Język Polski” XXXVI, 1956, nr 3, s. 196–205 [omówienie artykułów hasłowych: grzyb, grzybień, grzywa, gub, gunia, gusła, gwiazda, gwóźdź, hiacynt, igo, głownia, gozd]. >link<
Moszyński K., Uwagi do 5. zeszytu Słownika etymologicznego języka polskiego Fr. Sławskiego, „Język Polski” XXXVII, 1957, nr 4, s. 292–299 [omówienie artykułów hasłowych: ilm, inej, izba, iskra, jabrząd, jad, jagły, jagoda, jarząb, jaskier, jaskra, jaskrawy, jasny, jata, jaz, jaź, jątrzyć, jesiotr, jezioro, jeż, jęczmień]. >link<
Moszyński K., Uwagi do 6. zeszytu Słownika etymologicznego języka polskiego Fr. Sławskiego, „Język Polski” XXXIX, 1959, nr 1, s. 1–8 [omówienie artykułów hasłowych: kabłąk, kalić, kalina, kania 1., kania 2., kapcie, kapica, karaś, karcz, karczma, karp, karple, karzeł]. >link<
Otrębski J., Franciszek Sławski. Słownik etymologiczny języka polskiego. Tom I. A–J. Kraków 1952–1956, „Lingua Posnaniensis” VII, 1959, s. 312–315.
Popowska-Taborska H., Cassubiana w Słowniku etymologicznym języka polskiego Franciszka Sławskiego, „Język Polski” LXVI, 1986, nr 3–4, s. 186–193. >link<
Puzynina J., Uwagi o pierwszym tomie Słownika etymologicznego języka polskiego Fr. Sławskiego (Na marginesie prac nad indeksem słowotwórczym Słownika języka polskiego, „Poradnik Językowy” 1957, nr 7, s. 314–323.
Reichan J., Z badań nad polskim słownictwem gwarowym (Rola Słownika etymologicznego języka polskiego F. Sławskiego i Słownika prasłowiańskiego pod red. F. Sławskiego w pracach leksykograficznych i leksykologicznych nad współczesnym polskim słownictwem gwarowym), [w:] J. Rusek, W. Boryś, L. Bednarczuk (red.), Dzieje Słowian w świetle leksyki pamięci Profesora Franciszka Sławskiego, Wydawnictwo UJ, Kraków 2002, s. 341–344.
► Metoda badań etymologicznych F. Sławskiego
Bednarczuk L., Etymologia Profesora Sławskiego, [w:] J. Rusek, W. Boryś, L. Bednarczuk (red.), Dzieje Słowian w świetle leksyki pamięci Profesora Franciszka Sławskiego, Wydawnictwo UJ, Kraków 2002, s. 29–36.
Boryś W., Badania Profesora Franciszka Sławskiego nad słownictwem polskim i słowiańskim, [w:] Słownictwo słowiańskie, ZNUJ, PJ, nr 95,1991, s. 9–16.
► Artykuły okolicznościowe i inne o F. Sławskim
Boryś W., W siedemdziesięciolecie urodzin i pięćdziesięciolecie pracy naukowej profesora Franciszka Sławskiego, „Poradnik Językowy” 1986, nr 4, s. 217–221.
Kucała M., Franciszek Sławski – miłośnik polskich słów, [w:] J. Rusek, W. Boryś, L. Bednarczuk (red.), Dzieje Słowian w świetle leksyki pamięci Profesora Franciszka Sławskiego, Wydawnictwo UJ, Kraków 2002, s. 25–27.
Rusek J., Franciszek Sławski jako slawista, [w:] J. Rusek, W. Boryś, L. Bednarczuk (red.), Dzieje Słowian w świetle leksyki pamięci Profesora Franciszka Sławskiego, Wydawnictwo UJ, Kraków 2002, s. 17–24.
Sędzik W., Jubileusz Profesora Franciszka Sławskiego, „Język Polski” LXVI, 1986, nr 3–4, s. 375–377. >link<
Sędzik W., Odnowienie doktoratu Profesora Franciszka Sławskiego (kronika), „Język Polski” LXXIV, 1994, nr 1, s. 68–69. >link<
Siatkowski J., Franciszek Sławski (1916–2001), „Nauka Polska” 2001, nr 3, s. 251–252.
Urbańczyk S., Franciszek Sławski (W siedemdziesięciolecie urodzin), „Język Polski” LXVI, 1986, nr 3–4, s. 161–165. >link<
-
Język nowopolski
-
Internetowy słownik języka Cypriana Norwida
Korpysz T., Bibliografia prac Zespołu Pracowni Słownika Języka Cypriana Norwida (w 20-lecie Pracowni), „Studia Norwidiana” 20–21 (2002–2003), Lublin 2004, s. 319–336.
Korpysz T., Słowniki języka autorów jako typ opracowań leksykograficznych, „Poradnik Językowy” 2010, nr 4, s. 51–72. >link<
Miłkowska M., Puzynina J., Saloni Z., The concordance to Vade mecum – the Polish poetic cycle by C. K. Norwid, „Literary and Linguistic Computing” 2(3), 1987, s. 164–165.
Puzynina J., Norwid w moim życiu, [w:] Norwidologów portret własny: pokłosie sesji popularnonaukowej w Tczewie, red. i oprac. A. Dunajski, Pelplin 2010, s. 135–136.
Puzynina J., O pracach nad językiem Norwida w zespole Uniwersytetu Warszawskiego, „Poradnik Językowy” 1987, nr 9–10, s. 649–654.
Puzynina J., O pracach zespołu Pracowni Słownika Języka Cypriana Norwida przy Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego (1983–1985), [w:] Język a kultura, t. 1: Podstawowe pojęcia i problemy, red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński, Wrocław 1991, s. 211–221.
Szafran K., Miłkowska M., Zakrzewska E., Z doświadczeń pracy nad konkordancjami do Vade-mecum Cypriana Kamila Norwida, [w:] Z. Saloni, Studia z polskiej leksykografii współczesnej, t. II, Białystok 1987, s. 310–311.
Na materiale słownika jego pracownia przygotowała szereg prac poświęconych językowi Norwida: Słownik języka Cypriana Norwida. Zeszyt próbny, red. J. Chojak, Wydawnictwa UW, Warszawa 1988, oraz pięć zeszytów tematycznych: Słownictwo etyczne Cypriana Norwida. Część 1.: prawda, fałsz, kłamstwo, red. J. Puzynina, UW, Prace Wydziału Polonistyki, Warszawa 1993; E. Teleżyńska, Nazwy barw w twórczości Cypriana Norwida, UW, Prace Wydziału Polonistyki, Warszawa 1994; Słownictwo estetyczne Cypriana Norwida, red. J. Chojak, UW, Prace Wydziału Polonistyki, Warszawa 1994; T. Korpysz, J. Puzynina, Wolność i niewola w pismach Cypriana Norwida, UW, Prace Wydziału Polonistyki, Warszawa 1998; A. Kadyjewska, T. Korpysz, J. Puzynina, Chrześcijaństwo w pismach Cypriana Norwida, UW, Prace Wydziału Polonistyki, Warszawa 2000.
-
Słownik języka Adama Mickiewicza, Wrocław 1962–1983
Dzieje pomysłu i realizacji „Słownika języka Adama Mickiewicza”, [w:] Słownik języka Adama Mickiewicza, red. K. Górski, S. Hrabec, t. 1, Ossolineum, Wrocław 1962, s. VII–XI.
Górski K., O słowniku Mickiewiczowskim, „Twórczość” XI, 1955, nr 11, s. 189–205.
Górski K., Słownik Mickiewiczowski, „Nowa Kultura” XI, 1955, nr 12, Warszawa.
Górski K., Wstęp, [w:] Słownik języka Adama Mickiewicza, red. K. Górski, S. Hrabec, t. 11, Ossolineum, Wrocław 1983, s. 285–291.
Górski K., Z warsztatu Słownika Mickiewiczowskiego (dąsać się, dodać, doławiać się), „Język Polski” XXXIV, 1954, nr 5, s. 324–332. >link<
Korpysz T., Słowniki języka autorów jako typ opracowań leksykograficznych, „Poradnik Językowy” 2010, nr 4, s. 51–72. >link<
Kozaryn D., Mariak L., O pewnej niedoskonałości warsztatowej Słownika języka Adama Mickiewicza, [w:] Studia nad językiem Adama Mickiewicza, red. M. Białoskórska i L. Mariak, Wydawnictwo Naukowe US, Szczecin 1998, s. 141–148.
Pigoń S., Na marginesie Słownika Mickiewiczowskiego, „Język Polski” XLV, 1965, nr 3, s. 136–141. >link<
Pigoń S., Na marginesie Słownika Mickiewiczowskiego. Cząstka 2, „Język Polski” LI, 1971, nr 5, s. 325–327. >link<
Safarewicz J., Słownik języka Adama Mickiewicza, „Język Polski” LXIV, 1963, nr 3, s. 158–161. >link<
Safarewicz J., Słownik języka Adama Mickiewicza ukończony, „Język Polski” LXIV, 1984, nr 3, s. 161–169. >link<
Trypućko J., Co wiemy o języku Mickiewicza?, „Język Polski” LV, 1975, nr 5, s. 325–333. >link<
Założenia redakcyjne słownika, [w:] Słownik języka Adama Mickiewicza, red. K. Górski, S. Hrabec, t. 1, Ossolineum, Wrocław 1962, s. XII–XXIII.
Źródła „Słownika języka Adama Mickiewicza” i jego baza tekstowa, [w:] Słownik języka Adama Mickiewicza, red. K. Górski, S. Hrabec, t. 1, Ossolineum, Wrocław 1962, s. XXIV–XXVIII.
-
Słownik języka polskiego, Warszawa 1958–1969
► Omówienia w podręcznikach
Dotychczas brak monografii SJPDor, w tej sytuacji odsyłamy do skrótowych opracowań podręcznikowych, zwłaszcza:
Piotrowski T., Z zagadnień leksykografii, PWN, Warszawa 1994, s. 42–47, 53–62.
Żmigrodzki P., Wprowadzenie do leksykografii polskiej, wyd. II, Uniwersytet Śląski, Katowice 2005, s. 34–36, 158–160.
► Okolicznościowy numer „Poradnika Językowego”
Po wydaniu SJPDor poświęcono mu specjalny numer „Poradnika Językowego” (1969, nr 7). Znajduje się tu relacja z uroczystości zakończenia prac, zorganizowanej w PWN, okolicznościowe przemówienia, informacja o wywiadach i popularnych recenzjach prasowych – pierwszych świadectwach społecznej recepcji słownika – a także dwa ważne artykuły, w których generalnie pozytywnej ocenie słownika towarzyszy refleksja o tym, co można było zrobić lepiej i co pozostaje do zrobienia następnym leksykografom:
Sieczkowski A., Parę uwag o Słowniku języka polskiego pod red. prof. dra W. Doroszewskiego, „Poradnik Językowy” 1969, nr 7, s. 395–405.
Tokarski J., Perspektywy Słownika, „Poradnik Językowy” 1969, nr 7, s. 385–394.
► Artykuły o informacji gramatycznej
Kilkanaście artykułów poświęconych SJPDor, zwłaszcza zaś podanej w nim informacji gramatycznej, zawierają tomy:
Saloni Z. (red.), Studia z polskiej leksykografii współczesnej, Ossolineum, Wrocław 1988.
Saloni Z. (red.), Studia z polskiej leksykografii współczesnej, t. II, Dział Wydawnictw Filii UW w Białymstoku, Białystok 1987.
Saloni Z. (red.), Studia z polskiej leksykografii współczesnej, t. III, Dział Wydawnictw Filii UW w Białymstoku, Białystok 1989.
Zob. też:
Gruszczyński W., Formy fleksyjne rzeczowników w Słowniku języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, „Poradnik Językowy” 1985, nr 3, s. 181–195.
Gruszczyński W., Fleksja rzeczowników pospolitych we współczesnej polszczyźnie pisanej na materiale „Słownika języka polskiego” PAN pod redakcją W. Doroszewskiego, Ossolineum, Wrocław 1989, s. 29–39.
► Inne artykuły w wyborze
Bartnicka B., Udział słownictwa XIX-wiecznego w Słowniku języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, „Poradnik Językowy” 2000, nr 1, s. 18–23.
Grzegorczyk P., Słownik Doroszewskiego a teksty literackie, „Przegląd Humanistyczny” 1967, nr 1, s. 143–155.
Jachimczak V., Porosło K., Źródła w Słowniku języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, [w:] Wokół słownika współczesnego języka polskiego II, red. W. Lubaś, Ossolineum, Wrocław 1989, s. 27–37.
Saloni Z., Co i jak poprawiać w Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego (Ankieta leksykograficzna Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, „Język Polski” LXX, 1990, nr 1–2, s. 56–66. >link<
Saloni Z., W sprawie nowego wydania Słownika języka polskiego PAN pod red. Witolda Doroszewskiego, „Język Polski” LXVI, 1986, nr 5, s. 362–367. >link<
Saloni Z., Wkład Jana Tokarskiego w Słownik języka polskiego PAN, „Poradnik Językowy” 1983, nr 8, s. 483–487.
Skorupka S., Organizacja i technika prac słownikowych, „Poradnik Językowy” 1952, nr 2, s. 1–10.
Szymczak M., O „Słowniku języka polskiego” pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Stanisława Skorupki i Haliny Auderskiej, Warszawa 1958–1969, [w:] Opuscula Polono-Slavica, Ossolineum, Wrocław 1979, s. 377–382.
Wołosz R., Wykorzystanie źródeł do SJPDor, „Prace Filologiczne” LVIII, 2010, s. 437–455.
Wysocka E., Leksyka związana z życiem religijnym w Słowniku języka polskiego PAN pod red. W. Doroszewskiego, [w:] Z. Saloni (red.), Studia z polskiej leksykografii współczesnej, t. II, Dział Wydawnictw Filii UW w Białymstoku, Białystok 1987, s. 73–86.
► Wspomnienia
Auderska H., Wspomnienie o profesorze Witoldzie Doroszewskim, „Poradnik Językowy” 1976, nr 3, s. 151–155.
Auderska H., ***, [w:] Alfabet PWN. Ludzie, książki, lata, wspomnienia, PWN, Warszawa 1997, s. 199–206.
Falińska B. (red.), Witold Doroszewski. Mistrz i Nauczyciel, Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu w Białymstoku, Łomża 1997.
Saloni Z., Jak to było ze Słownikiem Doroszewskiego,„Poradnik Językowy” 2000, nr 10, s. 49–51.
Szkiłądź H., Redakcja Słowników Języka Polskiego, [w:] Alfabet PWN. Ludzie, książki, lata, wspomnienia, PWN, Warszawa 1997, s. 326–336.
Tokarski J., O pracach leksykograficznych profesora Witolda Doroszewskiego, „Poradnik Językowy” 1976, nr 3, s. 122–124.
► Zeszyt dyskusyjny
Opinie o zeszycie dyskusyjnym SJPDor i odpowiedzi Doroszewskiego na głosy dyskutantów publikowała „Nowa Kultura” (1951, nr 46, 47, 49, 50; 1952, nr 3) i „Twórczość” (1951, nr 12). Początek dyskusji dało posiedzenie Związku Literatów Polskich, krótkie sprawozdanie z niego ukazało się w „Nowej Kulturze” 1951, nr 44.
Podsumowanie dyskusji z punktu widzenia językoznawcy zawiera artykuł Z. Klemensiewicza, W sprawie nowego słownika języka polskiego, „Język Polski” XXXII, 1952, nr 2, s. 49–66: >link< Do dyskusji odniosła się także H. Auderska, późniejszy zastępca redaktora naczelnego SJPDor (Tempora mutantur, nos non mutamur in illis..., „Poradnik Językowy” 1952, nr 2, s. 25–28), a po latach inny pracownik redakcji, Czesław Pankowski (Powojenne słowniki a współczesna polszczyzna, [w:] Współczesna polszczyzna. Wybór zagadnień, red. H. Kurkowska, PWN, Warszawa 1981, s. 240–274). Informacje o dyskusji można znaleźć też w Dziennikach Marii Dąbrowskiej, zob. Dzienniki 1914–1965. Pierwsze pełne wydanie w 13 tomach (bez opracowania edytorskiego), t. 8, PAN, Warszawa 2009, s. 110–112.
Oryginalnym wkładem do dyskusji była parodia hasła słownikowego pióra J. Tuwima: E. Mały przyczynek do dalszego ciągu „Słownika języka polskiego”, [w:] idem, Dzieła, t. 3: Jarmark rymów, oprac. J. Stradecki, Czytelnik, Warszawa 1958, s. 440–442; pierwodruk w „Nowej Kulturze” 1951, nr 51/52, s. 16.
Po wydaniu zeszytu dyskusyjnego redakcja rozesłała ankietę, aby poznać jego odbiór społeczny. Wyniki opublikowano w „Poradniku Językowym” 1952, nr 2, s. 21–24.
► Indeks a tergo
Indeks a tergo do Słownika języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, red. R. Grzegorczykowa, J. Puzynina, PWN, Warszawa 1973. >link<
Saloni Z., Wołosz R., Nowa errata do Indeksu a tergo do Słownika języka polskiego pod redakcją W. Doroszewskiego, „Prace Filologiczne” XLVI, 2001, s. 463–494.
Wołosz R., Errata do Indeksu a tergodo Słownika języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego. „Poradnik Językowy” 1996, nr 3, s. 64–71.
► O wersji elektronicznej
Bień J. S., Przeszłość i przyszłość Słownika języka polskiego PAN. Aspekty prawne i informatyczne, „Prace Filologiczne” LVIII, 2010, s. 39–50. >link<
List otwarty do Wydawnictwa Naukowego PWN, „Poradnik Językowy” 2002, nr 5, s. 49–51.
Saloni Z., Słownik Doroszewskiego w wersji elektronicznej,„Poradnik Językowy” 1997, nr 5, s. 64–65.
► Wybrane prace W. Doroszewskiego
Niektóre publikacje redaktora naczelnego SJPDor zawierają wykład jego ogólnych poglądów na zadania językoznawstwa i leksykografii bądź odnoszą się do szczegółowych problemów teoretycznych lub warsztatowych słownikarstwa:
Doroszewski W., Elementy leksykologii i semiotyki, PWN, Warszawa 1970.
Doroszewski W., Język, myślenie, działanie. Rozważania językoznawcy, PWN, Warszawa 1982.
Doroszewski W., Studia i szkice językoznawcze, PWN, Warszawa 1962.
Doroszewski W., Z zagadnień leksykografii polskiej, PIW, Warszawa 1954.
► Inne
Wawrzyńczyk J., Inny Doroszewski, Oficyna Wydawnicza LEKSEM, Łask 2010.
Wawrzyńczyk J., Nad Słownikiem języka polskiego 1958–1969, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń 1989.
Wawrzyńczyk J. (red.), Czterdzieści lat minęło... Nad „Słownikiem Doroszewskiego”, Wydawnictwo TAKT, Warszawa 2009.
-
Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 1927
Wybór:
Berbelicki W., Aleksander Brückner. 1856-1939, Warszawa 1989.
Kosny W. (red.), Aleksander Brückner, ein polnischer Slavist in Berlin, Wiesbaden 1991.
Nagórko A. (red.), Aleksander Brückner zum 60.Todestag. Beiträge der Berliner Tagung 1999, Frankfurt am Main 2001.
W trzydziestolecie śmierci Aleksandra Brücknera (Sesja rocznicowa w auli Collegium Novum UJ w Krakowie, dnia 31 maja 1969 r.), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego”, nr 270, Prace Historycznoliterackie, z. 20, Kraków 1971.
-
Słownik języka polskiego, Warszawa 1900–1927
Arkusz próbny. Słownik języka polskiego, ułożony pod redakcją Jana Karłowicza, Adama Kryńskiego, Władysława Niedźwiedzkiego i Józefa Przyborowskiego, Warszawa 1895.
Doroszewski W., Z Zagadnień leksykografii polskiej, Warszawa 1954.
Horodyska H., Nieznani współpracownicy redakcyjni Słownika języka polskiego Jana Karłowicza, Adama Kryńskiego, Władysława Niedźwiedzkiego, „Poradnik Językowy” 1989, nr 9–10, s. 656–661.
Horodyska H., Rola prac nad „Słownikiem języka polskiego” Karłowicza-Kryńskiego-Niedźwiedzkiego w integrowaniu życia naukowego w Warszawie w końcu XIX wieku,„Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1986, nr 1, s. 149–167.
Karłowicz J., Przyczynki do projektu wielkiego słownika polskiego, „Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności” IV / 1876, s. XIV–XCIV.
Łempicka Z., Prohibita w Słowniku Warszawskim, „Poradnik Językowy” 1958, nr 5, s. 203–208.
Łoś J., Iz polskoj leksikografii, „Izvěstia Imperatorskoj Akademii Nauk” V /1900, nr IV, s. 1357–1374.
Majdak M., Słownik warszawski: koncepcja – realizacja – recepcja, Warszawa 2008.
Mańczak-Wohlfeld E., Anglicyzmy w Słowniku warszawskim, „Język Polski” 1988, nr 1, s. 24–29. >link<
Mariak L., Wyrazy kwalifikowane jako „mało używane” w Słowniku warszawskim, „Slavia Occidentalis” 1991/1992, nr 48/49, s. 145–158.
Piotrowski T., Ilościowa struktura haseł Słownika warszawskiego w aspekcie porównawczym, „Język Polski” 2022, nr 3, s. 21–31.
Słownik języka polskiego Jana Karłowicza, Adama Kryńskiego i Władysława Niedźwiedzkiego. Zeszyt 48 (ostatni) ułożony przez Władysława Niedźwiedzkiego [...] Warszawa 1927, „Język Polski” 1927, nr 4, s. 123–124. >link<
Ułaszyn H., Warszawski Słownik języka polskiego, „Gazeta Lwowska”, nr 285 / 14 XII 1900, s. 4.
-
Słownik języka polskiego, Wilno 1861
Amszejewicz M., Do szanownego sprawozdawcy Gazety Warszawskiej występującego pod znaczkiem X przeciwko Dykcjonarzowi Michała Amszejewicza, „Gazeta Codzienna” 1859, nr 47, s. 3–4, nr 48, s. 3–4.
Bądzikiewicz A., Aleksander Zdanowicz, „Tygodnik Ilustrowany”, 26 września 1868, nr 39, s. 145–146.
Gruszczyński W., Informacja gramatyczna w dawnych słownikach języka polskiego, „Prace Filologiczne” XXXI, 1982, s. 67–85.
Jenike L., Sulicki E., Projekt do Słownika wyrazów obcych, w języku polskim używanych z objaśnieniem ich znaczenia i pochodzenia, „Gazeta Warszawska” 1858, nr 172, s. 6.
Korotyński W., Parę uwag z powodu projektu nowego słownika języka polskiego w Warszawie, „Kurier Wileński”, 26 sierpnia 1860, nr 67, s. 697.
Korotyński W., Słówko o kaleczeniu języka, „Gazeta Warszawska”, 20 kwietnia 1859, nr 105, s. 5–6, i 23 kwietnia 1859, nr 109, s. 5–7.
Kościałkowski S., Aleksander Zdanowicz (1805–1868). Zarys biograficzny, Wilno 1918.
Majdak M., Słownik warszawski: koncepcja – realizacja – recepcja, Wydział Polonistyki UW, Warszawa 2008.
Majewska M. B., Wileński Słownik języka polskiego… i zagadnienia jego dygitalizacji, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2020 (tu szersza bibliografia prac poświęconych słownikowi).
Majewska M. B., Współpraca Bronisława Trentowskiego z wileńskim „Słownikiem języka polskiego…” w świetle „Przedmowy” do słownika i listów filozofa, „Poradnik Językowy” 2018, z. 10, s. 82–96.
Malinowski F., Do szanownych wydawców Słowiańsko-Polskiego Słownika Lindego, i Czysto-polskiego Słownika zapowiedzianego przez Maurycego Orgelbranda z Wilna, „Biblioteka Warszawska” 1856, t. 2, s. 175–185.
Mańczak-Wohlfeld E., Efemerydy pochodzenia angielskiego w Słowniku wileńskim, „Poradnik Językowy” 1987, nr 2, s. 100–103.
Orgelbrand M., Postrzegając zupełny brak w naszéj literaturze polskiego słownika…, „Biblioteka Warszawska” 1855, t. 3, s. 386–388.
Skorupska-Raczyńska E., Dykcjonarz Michała Amszejewicza jako ukryte źródło Słownika wileńskiego, [w:] Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. IV, red. M. Białoskórska, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 1998, s. 213–227.
Skorupska-Raczyńska E., Dykcjonarz Michała Amszejewicza wobec Słownika wileńskiego, „Slavia Occidentalis” 52, 1995, s. 131–156.
Skorupska-Raczyńska E., „Dykcjonarz” Michała Amszejewicza na tle nowopolskich słowników wyrazów obcych, Wydawnictwo PWSZ, Gorzów Wielkopolski 2004.
Sławiński F. F., Obliczenie wyrazów zawartych w trzech słownikach: 1. Lindego. 2. w Wileńskim i 3. Rykaczewskiego, Warszawa 1873.
Walczak B., Kwalifikatory w słownikach języka polskiego, [w:] Wokół języka. Rozprawy i studia poświęcone pamięci Profesora Mieczysława Szymczaka, Ossolineum, Wrocław 1988, s. 413–422.
Walczak B., Leksyka potoczna w Słowniku wileńskim, [w:] Język – teoria – dydaktyka, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Kielce 1986, s. 183–214.
Walczak B., Nie docenione dzieło polskiej leksykografii – Słownik wileński, „Prace Filologiczne” XXXIV, 1988, s. 273–296.
Walczak B., Prowincjonalizmy śląskie w Słowniku wileńskim, „Studia Polonistyczne” XIV/XV, 1987, s. 321–333.
Walczak B., Słownik wileński na tle dziejów polskiej leksykografii, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1991.
x, Dykcjonarz zawierający wyrazy i wyrażenia z obcych języków polskiemu przyswojone i t.d., przez Michała Amszejewicza. - Zeszyt I. Warszawa 1859. Nakład autora, „Gazeta Warszawska” 1859, nr 36, s. 4.
Żochowski F., Odpowiedź księdzu Fr. K. Malinowskiemu na uwagi nad wydawanemi Słownikami języka polskiego, „Biblioteka Warszawska” 1856, t. 3, s. 595–613.
-
Słownik języka polskiego, Warszawa 1807–1814
Z ogromnej literatury na temat Lindego i jego słownika wybrano pozycje najważniejsze, przeważnie książkowe. Dalsze wskazówki bibliograficzne można znaleźć w monografii Bożeny Matuszczyk, w pracach Mariana Ptaszyka i in. Lindemu poświęcono ponadto XXX (1981) rocznik „Prac Filologicznych”.
Błażejewicz O., Samuel Bogumił Linde – bibliotekarz i bibliograf, Ossolineum, Wrocław 1975. >link<
Hrabec S., Pepłowski F., Wiadomości o autorach i dziełach cytowanych w Słowniku Lindego, Wiedza Powszechna, Warszawa 1963.
Lewaszkiewicz T., Panslawistyczne osobliwości leksykalne S. B. Lindego i jego projekt stworzenia wspólnego języka słowiańskiego, Ossolineum, Wrocław 1980. >link<
Linde S. B., Samuel Bogumił Linde – autobiografia z 1823 roku, oprac. M. Ptaszyk, Wydawnictwo UMK, Toruń 2000. >link<
Matuszczyk B., Słownik języka polskiego S. B. Lindego. Warsztat leksykografa, Wydawnictwo KUL, Lublin 2006.
Michalski J., Dzieje wydania Słownika Lindego, „Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej”, Historia Nauk Społecznych, nr 4, 1961, s. 3–39.
Michalski J., Linde Samuel Bogumił, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XVII, Ossolineum, Wrocław 1972, s. 359–364. >link<
Pepłowski F., Samuel Bogumił Linde. W dwusetną rocznicę urodzin, „Rocznik Kulturalny Kujaw i Pomorza” VI (1970).
Pepłowski F., Słownik języka polskiego Samuela Bogumiła Lindego, [w:] Samuel Bogumił Linde – twórca pierwszego słownika języka polskiego, Książnica Miejska, Toruń 1977. >link<
Ptaszyk M., Bibliografia prac Samuela Bogumiła Lindego, Wydawnictwo UMK, Toruń 1990. >link<
Ptaszyk M., Kalendarz życia i twórczości Samuela Bogumiła Lindego, Wiedza o Kulturze, Wrocław 1992. >link<
Ptaszyk M., Słownik języka polskiego Samuela Bogumiła Lindego. Szkice bibliologiczne, Wydawnictwo UMK, Toruń 2007.
-
Język średniopolski
-
Słownik języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku, Kraków 1996-
Adamiec D., Frazeologia w „Słowniku języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku”, „Problemy Frazeologii Europejskiej” 6, 2004, s. 59–71.
Gruszczyński W., O przyszłości „Słownika języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku”, „Poradnik Językowy” 2005, nr 7, s. 48–61. >link<
Gruszczyński W., Jednostka opisu leksykograficznego w słowniku historycznym na przykładzie Słownikajęzyka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku, „Poradnik Językowy” 2010, nr 4, s. 26–40. >link<
Gruszczyński W., Historia Pracowni, O Słowniku. >link<
Majewska M., Dygitalizacja bazodanowa na przykładzie Słownika języka Jana Chryzostoma Paska, „Prace Filologiczne” LVIII, 2010, s. 263–273.
Siekierska K., Słownik języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku, historia przedsięwzięcia, założenia teoretyczne, plan prac, prognozy na przyszłość, „Język Polski” 1998, nr 1–2, s. 82–90. >link<
► Recenzje
Decyk W., Słownik języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku, t. 1, z. 1, 1–4 Kraków1999–2001, „Poradnik Językowy” 2003, nr 7, s. 62–65.
Dubisz S., Słownik języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku, „Przegląd Humanistyczny” 1997, nr 1, s. 164–166.
Dubisz S., Słownik języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku, t. 1, nr 1, Kraków 1999, „Przegląd Humanistyczny” 2000, nr 1/2, s. 173–175.
Kucała M., Słownik języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku, t. 1, z. 1, Kraków1999, „Język Polski” 2000, nr 3–4, s. 277–281. >link<
Walczak B., Słownik języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku, Kraków 1996, „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Seria Językoznawcza 1997, t. 4, s. 225–232.
Żółtak A., Słownik języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku - nowe możliwości przetwarzania i prezentacji danych związane z wykorzystaniem technologii bazodanowych, praca licencjacka na kierunku Informacja Naukowa i Bibliotekoznawstwo napisana pod kierunkiem dr. Dariusza Grygrowskiego, Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych, Uniwersytet Warszawski, Wydział Historyczny, Warszawa 2009.
-
Słownik polszczyzny Jana Kochanowskiego, Kraków 1994–2012
Bobrowski I. i in., Próbne artykuły hasłowe Słownika dzieł polskich Jana Kochanowskiego, „Język Polski” LXIV, 1984, nr 4, s. 304–320. >link<
Kucała M., Słownik języka Jana Kochanowskiego, „Język Polski” LXIV, 1984, nr 4, s. 296–304. >link<
Kucała M., Z prac nad słownikiem Kochanowskiego, [w:] Jan Kochanowski 1584-1984. Epoka – Twórczość – Recepcja, t. 1, red. J. Pelc, P. Buchwald-Pelcowa, B. Otwinowska, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1989, s. 515–522.
Wyderka B. (rec.), Słownik polszczyzny Jana Kochanowskiego, t. 1, A–H, pod red. M. Kucały, „Stylistyka” V, 1996, s. 406–408.
-
Słownik polszczyzny XVI wieku, Wrocław 1966–
Hrabec S., Historia Słownika, [w:] Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 1, Ossolineum, Wrocław 1966, s. V–VII.
Hrabec S., Teoretyczne założenia „Słownika polszczyzny XVI wieku”, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, seria 1, t. 1, Warszawa 1958, s. 233–239.
Klemensiewicz Z., Zakres informacji składniowych w „Słowniku polszczyzny XVI wieku”, „Język Polski” 1959, nr 5, s. 327–339. >link<
Kuraszkiewicz W., Uwagi o statystyce w Słowniku, [w:] Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 1, Ossolineum, Wrocław 1966, s. XIV–XXV.
Kuraszkiewicz W., Statystyczne badanie słownictwa polskich tekstów XVI wieku, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, seria 1, t. 1, Warszawa 1958, s. 240–257.
Mayenowa M. R., Charakterystyka Słownika, [w:] Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 1, Ossolineum, Wrocław 1966, s. VIII–XIII.
Mayenowa M. R., „Słownik polszczyzny XVI-wiecznej” z punktu widzenia potrzeb stylistyki, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, seria 1, t. 1, Warszawa 1958, s. 258–264.
Słownik polszczyzny XVI wieku. Uwagi i recenzje, IBL PAN, Warszawa 1957.
Pisarkowa K., Uwagi o składni w „Słowniku polszczyzny XVI wieku”, „Język Polski” 1967, nr 3, s. 213–232. >link<
Saloni Z., Uwagi o informacji składniowej w „Słowniku polszczyzny XVI wieku”, „Prace Filologiczne” LI, 2006, s. 379–388.
Szafran, K., Analiza i formalny opis struktury „Słownika polszczyzny XVI wieku”, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007.
Wilczewska K., Zasady redakcyjne Słownika, [w:] Słownik polszczyzny XVI wieku,t. 1, Ossolineum, Wrocław 1966, s. XXVI–XLII.
-
Słownik języka Jana Chryzostoma Paska, Wrocław, 1965–1973
Majewska M. B., Dygitalizacja bazodanowa na przykładzie Słownika języka Jana Chryzostoma Paska, „Prace Filologiczne” LVIII, 2010, s. 263–273.
Puzynina J., Słownik języka Jana Chryzostoma Paska, T. I – Opracowała Pracownia Historii Języka Polskiego Zakładu Językoznawstwa PAN pod red. prof. dr H. Konecznej, prof. dra W. Doroszewskiego. Wrocław–Warszawa–Kraków 1965, „Poradnik Językowy” 1967, nr 2, s. 81–85.
Siekierska K., Słownictwo i typy formacji słowotwórczych w języku Pamiętników J. Ch. Paska – dane statystyczne, „Polonica” II, 1976, s. 201–214.
Szlifersztejn S., O językowej stronie dotychczasowych wydań J. Chr. Paska, „Poradnik Językowy” 1957, nr 6, s. 268–279.
-
Słownik języka polskiego, Warszawa 1900–1927
Arkusz próbny. Słownik języka polskiego, ułożony pod redakcją Jana Karłowicza, Adama Kryńskiego, Władysława Niedźwiedzkiego i Józefa Przyborowskiego, Warszawa 1895.
Doroszewski W., Z Zagadnień leksykografii polskiej, Warszawa 1954.
Horodyska H., Nieznani współpracownicy redakcyjni Słownika języka polskiego Jana Karłowicza, Adama Kryńskiego, Władysława Niedźwiedzkiego, „Poradnik Językowy” 1989, nr 9–10, s. 656–661.
Horodyska H., Rola prac nad „Słownikiem języka polskiego” Karłowicza-Kryńskiego-Niedźwiedzkiego w integrowaniu życia naukowego w Warszawie w końcu XIX wieku,„Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1986, nr 1, s. 149–167.
Karłowicz J., Przyczynki do projektu wielkiego słownika polskiego, „Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności” IV / 1876, s. XIV–XCIV.
Łempicka Z., Prohibita w Słowniku Warszawskim, „Poradnik Językowy” 1958, nr 5, s. 203–208.
Łoś J., Iz polskoj leksikografii, „Izvěstia Imperatorskoj Akademii Nauk” V /1900, nr IV, s. 1357–1374.
Majdak M., Słownik warszawski: koncepcja – realizacja – recepcja, Warszawa 2008.
Mańczak-Wohlfeld E., Anglicyzmy w Słowniku warszawskim, „Język Polski” 1988, nr 1, s. 24–29. >link<
Mariak L., Wyrazy kwalifikowane jako „mało używane” w Słowniku warszawskim, „Slavia Occidentalis” 1991/1992, nr 48/49, s. 145–158.
Piotrowski T., Ilościowa struktura haseł Słownika warszawskiego w aspekcie porównawczym, „Język Polski” 2022, nr 3, s. 21–31.
Słownik języka polskiego Jana Karłowicza, Adama Kryńskiego i Władysława Niedźwiedzkiego. Zeszyt 48 (ostatni) ułożony przez Władysława Niedźwiedzkiego [...] Warszawa 1927, „Język Polski” 1927, nr 4, s. 123–124. >link<
Ułaszyn H., Warszawski Słownik języka polskiego, „Gazeta Lwowska”, nr 285 / 14 XII 1900, s. 4.
-
Słownik języka polskiego, Wilno 1861
Amszejewicz M., Do szanownego sprawozdawcy Gazety Warszawskiej występującego pod znaczkiem X przeciwko Dykcjonarzowi Michała Amszejewicza, „Gazeta Codzienna” 1859, nr 47, s. 3–4, nr 48, s. 3–4.
Bądzikiewicz A., Aleksander Zdanowicz, „Tygodnik Ilustrowany”, 26 września 1868, nr 39, s. 145–146.
Gruszczyński W., Informacja gramatyczna w dawnych słownikach języka polskiego, „Prace Filologiczne” XXXI, 1982, s. 67–85.
Jenike L., Sulicki E., Projekt do Słownika wyrazów obcych, w języku polskim używanych z objaśnieniem ich znaczenia i pochodzenia, „Gazeta Warszawska” 1858, nr 172, s. 6.
Korotyński W., Parę uwag z powodu projektu nowego słownika języka polskiego w Warszawie, „Kurier Wileński”, 26 sierpnia 1860, nr 67, s. 697.
Korotyński W., Słówko o kaleczeniu języka, „Gazeta Warszawska”, 20 kwietnia 1859, nr 105, s. 5–6, i 23 kwietnia 1859, nr 109, s. 5–7.
Kościałkowski S., Aleksander Zdanowicz (1805–1868). Zarys biograficzny, Wilno 1918.
Majdak M., Słownik warszawski: koncepcja – realizacja – recepcja, Wydział Polonistyki UW, Warszawa 2008.
Majewska M. B., Wileński Słownik języka polskiego… i zagadnienia jego dygitalizacji, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2020 (tu szersza bibliografia prac poświęconych słownikowi).
Majewska M. B., Współpraca Bronisława Trentowskiego z wileńskim „Słownikiem języka polskiego…” w świetle „Przedmowy” do słownika i listów filozofa, „Poradnik Językowy” 2018, z. 10, s. 82–96.
Malinowski F., Do szanownych wydawców Słowiańsko-Polskiego Słownika Lindego, i Czysto-polskiego Słownika zapowiedzianego przez Maurycego Orgelbranda z Wilna, „Biblioteka Warszawska” 1856, t. 2, s. 175–185.
Mańczak-Wohlfeld E., Efemerydy pochodzenia angielskiego w Słowniku wileńskim, „Poradnik Językowy” 1987, nr 2, s. 100–103.
Orgelbrand M., Postrzegając zupełny brak w naszéj literaturze polskiego słownika…, „Biblioteka Warszawska” 1855, t. 3, s. 386–388.
Skorupska-Raczyńska E., Dykcjonarz Michała Amszejewicza jako ukryte źródło Słownika wileńskiego, [w:] Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. IV, red. M. Białoskórska, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 1998, s. 213–227.
Skorupska-Raczyńska E., Dykcjonarz Michała Amszejewicza wobec Słownika wileńskiego, „Slavia Occidentalis” 52, 1995, s. 131–156.
Skorupska-Raczyńska E., „Dykcjonarz” Michała Amszejewicza na tle nowopolskich słowników wyrazów obcych, Wydawnictwo PWSZ, Gorzów Wielkopolski 2004.
Sławiński F. F., Obliczenie wyrazów zawartych w trzech słownikach: 1. Lindego. 2. w Wileńskim i 3. Rykaczewskiego, Warszawa 1873.
Walczak B., Kwalifikatory w słownikach języka polskiego, [w:] Wokół języka. Rozprawy i studia poświęcone pamięci Profesora Mieczysława Szymczaka, Ossolineum, Wrocław 1988, s. 413–422.
Walczak B., Leksyka potoczna w Słowniku wileńskim, [w:] Język – teoria – dydaktyka, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Kielce 1986, s. 183–214.
Walczak B., Nie docenione dzieło polskiej leksykografii – Słownik wileński, „Prace Filologiczne” XXXIV, 1988, s. 273–296.
Walczak B., Prowincjonalizmy śląskie w Słowniku wileńskim, „Studia Polonistyczne” XIV/XV, 1987, s. 321–333.
Walczak B., Słownik wileński na tle dziejów polskiej leksykografii, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1991.
x, Dykcjonarz zawierający wyrazy i wyrażenia z obcych języków polskiemu przyswojone i t.d., przez Michała Amszejewicza. - Zeszyt I. Warszawa 1859. Nakład autora, „Gazeta Warszawska” 1859, nr 36, s. 4.
Żochowski F., Odpowiedź księdzu Fr. K. Malinowskiemu na uwagi nad wydawanemi Słownikami języka polskiego, „Biblioteka Warszawska” 1856, t. 3, s. 595–613.
-
Słownik języka polskiego, Warszawa 1807–1814
Z ogromnej literatury na temat Lindego i jego słownika wybrano pozycje najważniejsze, przeważnie książkowe. Dalsze wskazówki bibliograficzne można znaleźć w monografii Bożeny Matuszczyk, w pracach Mariana Ptaszyka i in. Lindemu poświęcono ponadto XXX (1981) rocznik „Prac Filologicznych”.
Błażejewicz O., Samuel Bogumił Linde – bibliotekarz i bibliograf, Ossolineum, Wrocław 1975. >link<
Hrabec S., Pepłowski F., Wiadomości o autorach i dziełach cytowanych w Słowniku Lindego, Wiedza Powszechna, Warszawa 1963.
Lewaszkiewicz T., Panslawistyczne osobliwości leksykalne S. B. Lindego i jego projekt stworzenia wspólnego języka słowiańskiego, Ossolineum, Wrocław 1980. >link<
Linde S. B., Samuel Bogumił Linde – autobiografia z 1823 roku, oprac. M. Ptaszyk, Wydawnictwo UMK, Toruń 2000. >link<
Matuszczyk B., Słownik języka polskiego S. B. Lindego. Warsztat leksykografa, Wydawnictwo KUL, Lublin 2006.
Michalski J., Dzieje wydania Słownika Lindego, „Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej”, Historia Nauk Społecznych, nr 4, 1961, s. 3–39.
Michalski J., Linde Samuel Bogumił, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XVII, Ossolineum, Wrocław 1972, s. 359–364. >link<
Pepłowski F., Samuel Bogumił Linde. W dwusetną rocznicę urodzin, „Rocznik Kulturalny Kujaw i Pomorza” VI (1970).
Pepłowski F., Słownik języka polskiego Samuela Bogumiła Lindego, [w:] Samuel Bogumił Linde – twórca pierwszego słownika języka polskiego, Książnica Miejska, Toruń 1977. >link<
Ptaszyk M., Bibliografia prac Samuela Bogumiła Lindego, Wydawnictwo UMK, Toruń 1990. >link<
Ptaszyk M., Kalendarz życia i twórczości Samuela Bogumiła Lindego, Wiedza o Kulturze, Wrocław 1992. >link<
Ptaszyk M., Słownik języka polskiego Samuela Bogumiła Lindego. Szkice bibliologiczne, Wydawnictwo UMK, Toruń 2007.
-
Nowy dykcjonarz, to jest Mownik polsko-niemiecko-francuski, Lipsk, 1764
O M. A. Trotzu i jego słowniku powstała nieopublikowana rozprawa doktorska Aleksandry Iwanowskiej Michał Abraham Troc (ok. 1703–1769). Edytor – leksykograf – tłumacz. Jej autorka opublikowała wiele artykułów, wykazanych poniżej.
Bochnakowa A., Le Nouveau Grand Dictionnaire François, Latin et polonois et sa place dans le lexicographie polonaise, Kraków 1991 [monografia słownika Daneta-Koli, zawierająca rozdział o pierwszym tomie słownika Trotza]. >link<
Iwanowska A., Wyrazy „żeglarskie” w dykcjonarzach Michała Abrahama Troca. Kilka uwag o kształtowaniu się polskiej leksyki morskiej XVIII w., „Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego. Prace Językoznawcze” 1986, t. 12, s. 43–86.
Iwanowska A., Michał Abraham Troc a początki Biblioteki Załuskich, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1989, 4, s. 871–890.
Iwanowska A., Michał Abraham Troc i bracia Załuscy, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1989, t. 34, nr 2, s. 237–260.
Iwanowska A., Troc czy Trotz? (Część I), „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 1989, t. 25, s. 17–29.
Iwanowska A., Troc czy Trotz? (Część II), „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 1990, t. 26, s. 25–39.
Iwanowska A., O definicjach słownikowych w „Nouveau dictionnaire francois, allemand et polonois” Michała Abrahama Troca, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 1991, t. 28, s. 5–22.
Iwanowska A., Praca Michała Abrahama Troca nad słownictwem morskim, „Gdańskie Studia Językoznawcze” 1991, t. 5, s. 31–58.
Iwanowska A., Michał Abraham Troc w kulturze naukowej lat czterdziestych XVIII w., „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1993, t. 38, nr 3, s. 35–60.
Iwanowska A., Michał Abraham Troc – lektor języka polskiego w Lipsku, „Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego, Prace Historycznoliterackie” 1993, t. 16. Oświecenie. Studia i szkice, s. 73–85.
Iwanowska A., O metodzie leksykograficznej „Nowego dykcyjonarza to jest mownika polsko-niemiecko-francuskiego” (1764) Michała Abrahama Troca, „Prace Filologiczne” 1994, t. 39, s. 291–325.
Iwanowska A., Znaki czasu w słowniku Michała Abrahama Troca, [w:] Między barokiem a oświeceniem: nowe spojrzenie na czasy saskie, red. K. Stasiewicz, S. Achremczyk, Ośrodek Badań Naukowych, Olsztyn 1996, s. 271–283.
Iwanowska A., „Ku ojczystemu językowi uwiedziony poszanowaniem”. Michał Abraham Troc w kulturze literackiej lat czterdziestych XVIII w., [w:] Kultura literacka połowy XVIII wieku. Studia i szkice, red. T. Kostkiewiczowa, Wiedza o Kulturze, Wrocław 1992.
Puzynina J., Obraz świata w dziele leksykograficznym M. A. Troca (1764), [w:] Studien zur polnischen Literatur-, Sprach- und Kulturgeschichte im 18. Jahrhundert: Vorträge der 3. deutsch-polnischen Polonistenkonferenz, Tübingen, April 1991, Hrsg. von Ilse Kunert, Köln–Weimar–Wien 1993, s. 71–87.
Siekierska K., Rzeczywistość w słownikach Knapiusza i Troca, „Prace Filologiczne” 1992, t. 37, s. 259–268.
Walczak B., Słownik wileński na tle dziejów polskiej leksykografii, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1991.
Walczak B., Co wiemy, a czego nie wiemy o słowniku Trotza, „Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Wydział Filologiczno-Filozoficzny” 1994, nr 107, cz. 2, s. 53–65.
Walczak B., Nowe prace o polskich słownikach osiemnastowiecznych, [w:] Studia romanica in honorem Stanislai Gniadek, red. H. Misterski, J. Sypnicki, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań 1994, s. 45–57.
-
Thesaurus polono-latino-graecus, Kraków 1621
Bielak F., Najbogatszy słownik rodzimy – „Thesaurus” Grzegorza Knapiusza, „Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej” 1968, nr 12, s. 269–274.
Puzynina J., Dwa wydania Thesaurusa Grzegorza Knapskiego (1621 i 1643), „Pamiętnik Literacki” XLIX, 1958, nr 4, s. 433–473.
Puzynina J., Neologizmy Grzegorza Knapskiego, „Poradnik Językowy” 1955, nr 2, s. 41–51.
Puzynina J., O korektach autorskich w pierwszym wydaniu słownika Knapskiego, „Poradnik Językowy” 1958, nr 10, s. 488–497, 1959, nr 1, s. 35–43.
Puzynina J., O metodzie leksykograficznej w „Thesaurusie” Knapskiego, „Poradnik Językowy” 1956, nr 4, s. 121–129, nr 5, s. 168–175, nr 6, s. 216–221.
Puzynina J., Semantyka w Thesaurusie Grzegorza Knapskiego, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” XVII, 1958, s. 127–145.
Puzynina J., „Thesaurus” Grzegorza Knapiusza. Siedemnastowieczny warsztat pracy nad językiem polskim, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków 1961.
Siekierska K., Rzeczywistość w słownikach Knapiusza i Troca, „Prace Filologiczne” XXXVII, 1992, s. 259–268.
-
Lexicon Latino Polonicum, Konigsberg 1564
Barycz H., Jan Mączyński, leksykograf polski XVI wieku, „Reformacja w Polsce” III, 1924, s. 218–255 i odb.
Długosz-Kurczabowa K., Funkcje formantów rzeczownikowych w Leksykonie Jana Mączyńskiego, „Prace Filologiczne” XXVII, 1977, s. 47–157.
Gaertner H., Na marginesie słownika Jana Mączyńskiego, „Język Polski” XI, 1926, nr 2, s. 48–53.
Klemensiewicz Z., O Janie Mączyńskim w czterechsetlecie jego dzieła, „Język Polski” XLIV, 1964, nr 2, s. 65–75. >link<
Krycińska K., Kilka uwag o definicjach w dwujęzycznym słowniku Mączyńskiego, „Poradnik Językowy” 1970, nr 7, s. 449–458.
Kuraszkiewicz W. (oprac.), Wyrazy polskie w Słowniku łacińsko-polskim Jana Mączyńskiego, cz. I. A–O, cz. II. P–Z, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków 1962–1963. Biblioteka Pisarzów Polskich. S. B. nr 12.
Leksykon łacińsko-polski Jana Mączyńskiego: wybór tekstów – opracowanie, wybór tekstów W. Kuraszkiewicz, oprac. H. Barycz, W. Kuraszkiewicz. I. Lewandowski, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1996.
Lewandowski I., Koncepcja i wzory „Łacińsko-polskiego Leksykonu” Jana Mączyńskiego, [w:] Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk nr 102, za rok 1985, Poznań 1987, s. 3–7.
Oesterreicher H., Nieco o dziale polskim w jedenastojęzycznym słowniku Kalepina z r. 1590, „Prace Filologiczne’ XII, 1927, s. 465–473.
Wiśniewska H., Polerowanie słownictwa XVI/XVII wieku (na przykładzie Słownika Jana Mączyńskiego i prac naukowych Jana Ursinusa), „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio FF: Philologiae” 9/10, 1991/1992, s. 277–292.
-
Dictionarius trium linguarum, Kraków 1528
Gruszczyński W., Dwa najstarsze drukowane słowniki polskie w wydaniu faksymilowym, [w:] [Francisci Mymeri] Dictionarium trium linguarum [i] Dictionarius Ioannis Murmellii variarum rerum [wydanie faksymilowe], Biblioteka Tradycji Literackich, Collegium Columbinum, Kraków 1997, s. nlb. [105–133].
Kędelska E., Łacińsko-polskie słowniki drukowane pierwszej połowy XVI wieku i ich stosunek do źródeł czeskich, Ossolineum, Wrocław 1986.
Kędelska E., Nieznane edycje słowników: Mymera z 1530 i Murmeliusza z 1526 r., „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 37, Warszawa 2001, s. 61–79.
Kędelska E., Pierwsze drukowane słowniki łacińsko-polskie jako źródła Bartłomieja z Bydgoszczy, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 25, 1989, s. 31–45.
Kędelska E., Pierwsze wydanie słownika Mymera i jego stosunek do źródeł, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 18, 1979, s. 81–92.
Kędelska E., Studia nad łacińsko-polską leksykografią drugiej połowy XVI wieku, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy przy Instytucie Slawistyki PAN, Warszawa 1995.
Kuraszkiewicz W., Słowniki w Polsce XVI wieku, [w:] Fragen der polnischen Kultur im 16. Jahrhundert, Wilhelm Schmitz, Giesen 1980, s. 83–107; [przedruk w:] W. Kuraszkiewicz, Polski język literacki: studia nad historią i kulturą, PWN, Poznań 1986, s. 730–753.
Łopaciński H., Najdawniejsze słowniki polskie drukowane, „Prace Filologiczne” 5, 1899, s. 393–454, 586–605.
Plezia M., Dzieje leksykografii łacińskiej w Polsce, [w:] Słownik łacińsko-polski, red. M. Plezia, PWN, Warszawa 1959, s. V–XXXIV.
Żurowska-Górecka W., Słowniki polskie przed Bartłomiejem z Bydgoszczy, [w:] Bartłomiej z Bydgoszczy i jego dzieło, red. H. Popowska-Taborska, PWN, Warszawa 1979, s. 59–69.
-
Dictionarius Ioannis Murmellii variarum rerum, Kraków 1526
Cygal-Krupa Z., Szesnastowieczne edycje „Dictionarii Ioannis Murmellii variarum rerum...”; część I. Uwagi ogólne, ortografia, fonetyka, cechy dialektyczne, PWN, Kraków 1979.
Gruszczyński W., Dwa najstarsze drukowane słowniki polskie w wydaniu faksymilowym, [w:] [Francisci Mymeri] Dictionarium trium linguarum [i] Dictionarius Ioannis Murmellii variarum rerum [wydanie faksymilowe], Biblioteka Tradycji Literackich, Collegium Columbinum, Kraków 1997, s. nlb. [105–133].
Kędelska E., Jeszcze o tzw. słowniku Murmeliusza, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 21, 1983, s. 27–28.
Kędelska E., Łacińsko-polskie słowniki drukowane pierwszej połowy XVI wieku i ich stosunek do źródeł czeskich, Ossolineum, Wrocław 1986.
Kędelska E., Nieznane edycje słowników: Mymera z 1530 i Murmeliusza z 1526 r., „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 37, Warszawa 2001, s. 61–79.
Kędelska E., Pierwsze drukowane słowniki łacińsko-polskie jako źródła Bartłomieja z Bydgoszczy, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 25, 1989, s. 31–45.
Kędelska E., Studia nad łacińsko-polską leksykografią drugiej połowy XVI wieku, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy przy Instytucie Slawistyki PWN, Warszawa 1995.
Kuraszkiewicz W., Słowniki w Polsce XVI wieku, [w:] Fragen der polnischen Kultur im 16. Jahrhundert, Wilhelm Schmitz, Giesen 1980, s. 83–107; [przedruk w:] W. Kuraszkiewicz, Polski język literacki: studia nad historią i kulturą, PWN, Poznań 1986, s. 730–753.
Łopaciński H., Najdawniejsze słowniki polskie drukowane, „Prace Filologiczne” V, 1899, s. 393–454, 586–605.
Plezia M., Dzieje leksykografii łacińskiej w Polsce, [w:] Słownik łacińsko-polski, red. M. Plezia, PWN, Warszawa 1959, s. V–XXXIV.
Reichling D., Ioannes Murmelius, sein Leben und seine Werke, Herder’sche Verlagshandlung, Freiburg im Breisgau 1880.
Skoczylas-Stawska H., Hieronim z Wielunia i jego wkład do kultury polskiej doby Odrodzenia, [w:] Siedem wieków Wielunia. Studia i materiały, red. R. Rosin, PWN, Warszawa–Łódź 1987, s. 57–58.
Skoczylas-Stawska H., W sprawie autorstwa tekstu polskiego w Dykcjonarzu Murmeliusza, [w:] Język polski – historia i współczesność. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej dla uczczenia 75. rocznicy powstania Uniwersytetu im. A. Mickiewicza (Poznań, 4–5 maja 1994 r.), red. Z. Krążyńska, Z. Zagórski, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań 1995, s. 97–111.
Żurowska-Górecka W., Słowniki polskie przed Bartłomiejem z Bydgoszczy, [w:] Bartłomiej z Bydgoszczy i jego dzieło, red. H. Popowska-Taborska, PWN, Warszawa 1979, s. 59–69.
-
Język staropolski
-
Słownik staropolski, Kraków 1953–2002
► Prace dotyczące SStp
Deptuchowa E., Informacja o badaniach zespołowych prowadzonych w Zakładzie Historii Języka Polskiego Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie, „LingVaria” V, 2010, nr 2 (10), s. 237–240. >link<
Eder M., Twardzik W., Indeksy do „Słownika staropolskiego” (alfabetyczny, a tergo, verba absentia, verba expurgata), Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 2007 [recenzje: Mika T., „Język Polski” LXXXVIII, 2008, s. 245–249; Majewska M. B., „Poradnik Językowy” 2008, nr 5, s. 82–86; Kierkowicz M., „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” LXIV, 2008, s. 277–283].
Indeksy do „Opisu źródeł Słownika staropolskiego”, oprac. M. Frodyma, Instytut Języka Polskiego PAN, Wydawnictwo Lexis, Kraków 2011.
Kucała M., Ukończony został Słownik staropolski, „Język Polski” LXXXIII, nr 1, 2003, s. 1–4. >link<
Kuraszkiewicz W., Recenzja „Słownika staropolskiego”, „Język Polski” XXXIII, 1953, nr 3, s. 177–181. >link<
Łoś J., Jak powstaje słownik staropolski, „Język Polski” I, 1913, s. 23–25.
Łoś J., O przyszłym „Słowniku staropolskim”, „Rocznik Slawistyczny” VIII, 1918, s. 1–60.
Matuszewski J., Uzupełnienie do „Słownika staropolskiego”, „Język Polski” LXXI, 1991, nr 2, s. 146–148 [odpowiedź na artykuł: Urbańczyk S., Prof. J. Matuszewski o „Słowniku staropolskim”, „Język Polski” LXXII, 1992, s. 212–214]. >link<
Nitsch K., Studia nad historią polskiego słownictwa (z uwzględnieniem stanu „Słownika staropolskiego”), „Sprawozdania PAU” XLVI, 1945, s. 3–6.
Opis źródeł Słownika staropolskiego, red. W. Twardzik we współpracy z E. Deptuchową i L. Szelachowską-Winiarzową, Instytut Języka Polskiego PAN, Wydawnictwo „Lexis”, Kraków 2005.
Trypućko J., Sur un prochain Dictionnaire de vieux polonais, „Svio-Polonica” VIII–IX, 1947, s. 2–8.
Twardzik W., Dodatki do Słownika staropolskiego, „Język Polski” LIII, 2003, nr 1, s. 5–7. >link<
Twardzik W., Słownik staropolski, [w:] „Polska Akademia Nauk. Działalność naukowa. Wybrane zagadnienia”, nr 15, Warszawa 2003, s. 25–26.
Twardzik W., Uzupełnienia „Słownika staropolskiego”, [w:] „Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Polskiej Akademii Umiejętności”, t. LVII, Kraków 2003, s. 12–14.
Twardzik W., Deptuchowa E., Kalicki T., Wanicowa Z., Belcarzowa E., Szelachowska-Winiarzowa L., Słownik staropolski (w cyklu: Krakowskie Warsztaty Leksykograficzne), „Sprawozdania z Posiedzeń Komisji Naukowych”, t. XLIV, Kraków 2001, s. 30–32.
Urbańczyk S., Echa „Próby Słownika staropolskiego” i obecny stan prac nad tym słownikiem, „Sprawozdania PAU” XLIX, 1948.
Urbańczyk S., Problemy redakcyjne „Słownika staropolskiego” na tle próbnych artykułów, „Sprawozdania PAU” XLVII, 1946, s. 307–308.
Urbańczyk S., Prof. J. Matuszewski o „Słowniku staropolskim”, „Język Polski” LXXII, 1992, nr 2–3, s. 212–214. >link<
Urbańczyk S., „Słownik staropolski” jako źródło etnograficzne, [w:]idem, Szkice z dziejów języka polskiego, PWN, Warszawa 1968, s. 282–294.
Urbańczyk S., Wstęp, [w:] Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. I. A–Ć, Warszawa 1953–1955.
► Inne opracowania dotyczące staropolszczyzny (wybór)
Bal J., Formacje przysłówkowe z sufiksalnym j i k typu dzisiaj, wczoraj, dzisiak, tamok w historii i dialektach języka polskiego, Kraków 1974, s. 115.
Belcarzowa E., Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych. Cz. I, Wrocław 1981, Prace Instytutu Języka Polskiego nr 39, s. 120.
Belcarzowa E., Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych. Cz. II, Wrocław 1983, Prace Instytutu Języka Polskiego nr 39, s. 134.
Belcarzowa E., Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych. Cz. III, Kraków 1997, Prace Instytutu Języka Polskiego nr 103, s. 120.
Belcarzowa E., Jak w XV wieku tłumaczono łacińskie kazania na język polski, [w:] Między oryginałem a przekładem I, s.165–173, Kraków 1995.
Belcarzowa E., Niektóre osobliwości leksykalne Biblii tzw. Leopolity, Wrocław 1989, Prace Instytutu Języka Polskiego nr 68, s. 112.
Deptuchowa E., Leksemy z przedrostkowym z- w „Słowniku staropolskim”, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, LXV, 2009, s. 199–212.
Deptuchowa E., Wanicowa Z., Funkcje i znaczenia przedrostka za- w staropolskich czasownikach odczasownikowych, [w:] Studia historycznojęzykowe III, red. K. Rymut i W. R. Rzepka, Prace Instytutu Języka Polskiego nr 111, Kraków 2000, s. 145–153.
Deptuchowa E., Wanicowa Z., Tajemnice staropolskich glos, „LingVaria” V, 2010, nr 2 (10), s. 105–111. >link<
Kucała M., Znaczenie i zasięg przymiotników na -ni (przedni, letni), „Język Polski” XXXV, 1955, nr 1, s. 8–26. >link<
Mały słownik zaginionej polszczyzny, red. F. Wysocka, Kraków 2003.
Reczek J., Staropolskie wyrazy przebytek, przybytek i podobne, „Język Polski” XLVII, 1967, nr 2, s. 113–128. >link<
Reczek J., Z zagadnień leksykografii staropolskiej, 1. Hałąka, „Język Polski” XLII, 1962, nr 4, s. 305–308. >link<
Reczek J., Z zagadnień leksykografii staropolskiej, 2. Pasczrzewie, 3. Łątnia, 4. Łapka łekce Łysego, „Język Polski” XLVIII, 1968, nr 4, s. 275–285. >link<
Szelachowska-Winiarzowa L., Historia jednego hasła w „Słowniku staropolskim” (korzaciec), „Język Polski” XC, 2010, nr 2, s. 91–98. >link<
Szelachowska-Winiarzowa L., Pokłosie opracowania nazw przyrodniczych do suplementu „Słownika staropolskiego”, [w:] Język polski wczoraj, dziś, jutro, red. B. Czopek-Kopciuch, P. Żmigrodzki. Instytut Języka Polskiego PAN, Krakow 2010, s. 243-255.
Szelachowska-Winiarzowa L., Staropolskie wędrówki leksykografów. O jednym z odpisów hymnu „Salve Regina” na marginesie prac nad spisem źródeł do „Słownika staropolskiego”, „Język Polski” LXXXIV, 2004, nr 4, s. 247–258. >link<
Twardzik W., O uważniejszym aniżeli dotychmiast tekstu staropolskiego czytaniu i jakie z niego pożytki płyną rozprawa śliczna i podziwienia godna, Kraków 1997.
Wanicowa Z., Ignota, dubia, reperta. Czytać i rozumieć staropolszczyznę, Wydawnictwo „Lexis”, Kraków 2009.
Wanicowa Z., Na marginesie prac nad suplementem do „Słownika staropolskiego”, „Język Polski” XC, 2010, nr 1, s. 16–22. >link<
Wanicowa Z., Rola słowników gwarowych w pracach badawczych nad leksyką staropolską, [w:] Gwary dziś. Regionalne słowniki gwarowe, red. J. Sierociuk, Poznań 2003, s. 9–14.
Wanicowa Z., Spór o „bożyca”, [w:] Język polski wczoraj, dziś, jutro, red. B. Czopek-Kopciuch, P. Żmigrodzki. Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 2010, s. 270–273.
Wysocka F., Polska terminologia lekarska do roku 1838, t. I. Anatomia. Proste prymarne nazwy niemotywowane, Wrocław 1980, s. 199.
Wysocka F., Polska terminologia lekarska do roku 1838, t. II. Anatomia. Jednowyrazowe nazwy motywowane, Kraków 1994, s. 254.
Wysocka F., Polska terminologia lekarska do roku 1838, t. III. Anatomia. Nazwy dwuwyrazowe, Kraków 2007, s. 145.
-
Słownik języka polskiego, Warszawa 1900–1927
Arkusz próbny. Słownik języka polskiego, ułożony pod redakcją Jana Karłowicza, Adama Kryńskiego, Władysława Niedźwiedzkiego i Józefa Przyborowskiego, Warszawa 1895.
Doroszewski W., Z Zagadnień leksykografii polskiej, Warszawa 1954.
Horodyska H., Nieznani współpracownicy redakcyjni Słownika języka polskiego Jana Karłowicza, Adama Kryńskiego, Władysława Niedźwiedzkiego, „Poradnik Językowy” 1989, nr 9–10, s. 656–661.
Horodyska H., Rola prac nad „Słownikiem języka polskiego” Karłowicza-Kryńskiego-Niedźwiedzkiego w integrowaniu życia naukowego w Warszawie w końcu XIX wieku,„Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1986, nr 1, s. 149–167.
Karłowicz J., Przyczynki do projektu wielkiego słownika polskiego, „Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności” IV / 1876, s. XIV–XCIV.
Łempicka Z., Prohibita w Słowniku Warszawskim, „Poradnik Językowy” 1958, nr 5, s. 203–208.
Łoś J., Iz polskoj leksikografii, „Izvěstia Imperatorskoj Akademii Nauk” V /1900, nr IV, s. 1357–1374.
Majdak M., Słownik warszawski: koncepcja – realizacja – recepcja, Warszawa 2008.
Mańczak-Wohlfeld E., Anglicyzmy w Słowniku warszawskim, „Język Polski” 1988, nr 1, s. 24–29. >link<
Mariak L., Wyrazy kwalifikowane jako „mało używane” w Słowniku warszawskim, „Slavia Occidentalis” 1991/1992, nr 48/49, s. 145–158.
Piotrowski T., Ilościowa struktura haseł Słownika warszawskiego w aspekcie porównawczym, „Język Polski” 2022, nr 3, s. 21–31.
Słownik języka polskiego Jana Karłowicza, Adama Kryńskiego i Władysława Niedźwiedzkiego. Zeszyt 48 (ostatni) ułożony przez Władysława Niedźwiedzkiego [...] Warszawa 1927, „Język Polski” 1927, nr 4, s. 123–124. >link<
Ułaszyn H., Warszawski Słownik języka polskiego, „Gazeta Lwowska”, nr 285 / 14 XII 1900, s. 4.
-
Thesaurus polono-latino-graecus, Kraków 1621
Bielak F., Najbogatszy słownik rodzimy – „Thesaurus” Grzegorza Knapiusza, „Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej” 1968, nr 12, s. 269–274.
Puzynina J., Dwa wydania Thesaurusa Grzegorza Knapskiego (1621 i 1643), „Pamiętnik Literacki” XLIX, 1958, nr 4, s. 433–473.
Puzynina J., Neologizmy Grzegorza Knapskiego, „Poradnik Językowy” 1955, nr 2, s. 41–51.
Puzynina J., O korektach autorskich w pierwszym wydaniu słownika Knapskiego, „Poradnik Językowy” 1958, nr 10, s. 488–497, 1959, nr 1, s. 35–43.
Puzynina J., O metodzie leksykograficznej w „Thesaurusie” Knapskiego, „Poradnik Językowy” 1956, nr 4, s. 121–129, nr 5, s. 168–175, nr 6, s. 216–221.
Puzynina J., Semantyka w Thesaurusie Grzegorza Knapskiego, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” XVII, 1958, s. 127–145.
Puzynina J., „Thesaurus” Grzegorza Knapiusza. Siedemnastowieczny warsztat pracy nad językiem polskim, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków 1961.
Siekierska K., Rzeczywistość w słownikach Knapiusza i Troca, „Prace Filologiczne” XXXVII, 1992, s. 259–268.
-
Lexicon Latino Polonicum, Konigsberg 1564
Barycz H., Jan Mączyński, leksykograf polski XVI wieku, „Reformacja w Polsce” III, 1924, s. 218–255 i odb.
Długosz-Kurczabowa K., Funkcje formantów rzeczownikowych w Leksykonie Jana Mączyńskiego, „Prace Filologiczne” XXVII, 1977, s. 47–157.
Gaertner H., Na marginesie słownika Jana Mączyńskiego, „Język Polski” XI, 1926, nr 2, s. 48–53.
Klemensiewicz Z., O Janie Mączyńskim w czterechsetlecie jego dzieła, „Język Polski” XLIV, 1964, nr 2, s. 65–75. >link<
Krycińska K., Kilka uwag o definicjach w dwujęzycznym słowniku Mączyńskiego, „Poradnik Językowy” 1970, nr 7, s. 449–458.
Kuraszkiewicz W. (oprac.), Wyrazy polskie w Słowniku łacińsko-polskim Jana Mączyńskiego, cz. I. A–O, cz. II. P–Z, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków 1962–1963. Biblioteka Pisarzów Polskich. S. B. nr 12.
Leksykon łacińsko-polski Jana Mączyńskiego: wybór tekstów – opracowanie, wybór tekstów W. Kuraszkiewicz, oprac. H. Barycz, W. Kuraszkiewicz. I. Lewandowski, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1996.
Lewandowski I., Koncepcja i wzory „Łacińsko-polskiego Leksykonu” Jana Mączyńskiego, [w:] Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk nr 102, za rok 1985, Poznań 1987, s. 3–7.
Oesterreicher H., Nieco o dziale polskim w jedenastojęzycznym słowniku Kalepina z r. 1590, „Prace Filologiczne’ XII, 1927, s. 465–473.
Wiśniewska H., Polerowanie słownictwa XVI/XVII wieku (na przykładzie Słownika Jana Mączyńskiego i prac naukowych Jana Ursinusa), „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio FF: Philologiae” 9/10, 1991/1992, s. 277–292.
-
Dictionarius trium linguarum, Kraków 1528
Gruszczyński W., Dwa najstarsze drukowane słowniki polskie w wydaniu faksymilowym, [w:] [Francisci Mymeri] Dictionarium trium linguarum [i] Dictionarius Ioannis Murmellii variarum rerum [wydanie faksymilowe], Biblioteka Tradycji Literackich, Collegium Columbinum, Kraków 1997, s. nlb. [105–133].
Kędelska E., Łacińsko-polskie słowniki drukowane pierwszej połowy XVI wieku i ich stosunek do źródeł czeskich, Ossolineum, Wrocław 1986.
Kędelska E., Nieznane edycje słowników: Mymera z 1530 i Murmeliusza z 1526 r., „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 37, Warszawa 2001, s. 61–79.
Kędelska E., Pierwsze drukowane słowniki łacińsko-polskie jako źródła Bartłomieja z Bydgoszczy, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 25, 1989, s. 31–45.
Kędelska E., Pierwsze wydanie słownika Mymera i jego stosunek do źródeł, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 18, 1979, s. 81–92.
Kędelska E., Studia nad łacińsko-polską leksykografią drugiej połowy XVI wieku, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy przy Instytucie Slawistyki PAN, Warszawa 1995.
Kuraszkiewicz W., Słowniki w Polsce XVI wieku, [w:] Fragen der polnischen Kultur im 16. Jahrhundert, Wilhelm Schmitz, Giesen 1980, s. 83–107; [przedruk w:] W. Kuraszkiewicz, Polski język literacki: studia nad historią i kulturą, PWN, Poznań 1986, s. 730–753.
Łopaciński H., Najdawniejsze słowniki polskie drukowane, „Prace Filologiczne” 5, 1899, s. 393–454, 586–605.
Plezia M., Dzieje leksykografii łacińskiej w Polsce, [w:] Słownik łacińsko-polski, red. M. Plezia, PWN, Warszawa 1959, s. V–XXXIV.
Żurowska-Górecka W., Słowniki polskie przed Bartłomiejem z Bydgoszczy, [w:] Bartłomiej z Bydgoszczy i jego dzieło, red. H. Popowska-Taborska, PWN, Warszawa 1979, s. 59–69.
-
Dictionarius Ioannis Murmellii variarum rerum, Kraków 1526
Cygal-Krupa Z., Szesnastowieczne edycje „Dictionarii Ioannis Murmellii variarum rerum...”; część I. Uwagi ogólne, ortografia, fonetyka, cechy dialektyczne, PWN, Kraków 1979.
Gruszczyński W., Dwa najstarsze drukowane słowniki polskie w wydaniu faksymilowym, [w:] [Francisci Mymeri] Dictionarium trium linguarum [i] Dictionarius Ioannis Murmellii variarum rerum [wydanie faksymilowe], Biblioteka Tradycji Literackich, Collegium Columbinum, Kraków 1997, s. nlb. [105–133].
Kędelska E., Jeszcze o tzw. słowniku Murmeliusza, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 21, 1983, s. 27–28.
Kędelska E., Łacińsko-polskie słowniki drukowane pierwszej połowy XVI wieku i ich stosunek do źródeł czeskich, Ossolineum, Wrocław 1986.
Kędelska E., Nieznane edycje słowników: Mymera z 1530 i Murmeliusza z 1526 r., „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 37, Warszawa 2001, s. 61–79.
Kędelska E., Pierwsze drukowane słowniki łacińsko-polskie jako źródła Bartłomieja z Bydgoszczy, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 25, 1989, s. 31–45.
Kędelska E., Studia nad łacińsko-polską leksykografią drugiej połowy XVI wieku, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy przy Instytucie Slawistyki PWN, Warszawa 1995.
Kuraszkiewicz W., Słowniki w Polsce XVI wieku, [w:] Fragen der polnischen Kultur im 16. Jahrhundert, Wilhelm Schmitz, Giesen 1980, s. 83–107; [przedruk w:] W. Kuraszkiewicz, Polski język literacki: studia nad historią i kulturą, PWN, Poznań 1986, s. 730–753.
Łopaciński H., Najdawniejsze słowniki polskie drukowane, „Prace Filologiczne” V, 1899, s. 393–454, 586–605.
Plezia M., Dzieje leksykografii łacińskiej w Polsce, [w:] Słownik łacińsko-polski, red. M. Plezia, PWN, Warszawa 1959, s. V–XXXIV.
Reichling D., Ioannes Murmelius, sein Leben und seine Werke, Herder’sche Verlagshandlung, Freiburg im Breisgau 1880.
Skoczylas-Stawska H., Hieronim z Wielunia i jego wkład do kultury polskiej doby Odrodzenia, [w:] Siedem wieków Wielunia. Studia i materiały, red. R. Rosin, PWN, Warszawa–Łódź 1987, s. 57–58.
Skoczylas-Stawska H., W sprawie autorstwa tekstu polskiego w Dykcjonarzu Murmeliusza, [w:] Język polski – historia i współczesność. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej dla uczczenia 75. rocznicy powstania Uniwersytetu im. A. Mickiewicza (Poznań, 4–5 maja 1994 r.), red. Z. Krążyńska, Z. Zagórski, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań 1995, s. 97–111.
Żurowska-Górecka W., Słowniki polskie przed Bartłomiejem z Bydgoszczy, [w:] Bartłomiej z Bydgoszczy i jego dzieło, red. H. Popowska-Taborska, PWN, Warszawa 1979, s. 59–69.
-
Język prasłowiański
-
Słownik prasłowiański, Wrocław 1974–2001
Literatura dotycząca słownika jest obszerna. Poniżej podany został wybór źródeł z jednej strony współczesnych powstawaniu słownika, z drugiej strony prac nowszych.
Boryś W., Badania Profesora Franciszka Sławskiego nad słownictwem polskim i słowiańskim, [w:] Słownictwo słowiańskie, ZNUJ, PJ, nr 95,1991, s. 9–16.
Bednarczuk L., Etymologia profesora Sławskiego, [w:] Dzieje Słowian w świetle leksyki, red. J. Rusek, W. Boryś, L. Bednarczuk, Kraków 2002, s. 29–35.
Boryś W., Stan i potrzeby badań etymologicznych w Polsce, „Rocznik Slawistyczny” LIX, 2010, s. 9–28.
Gołąb Z., Trzy warstwy chronologiczne w słownictwie prasłowiańskim, „Sprawozdania z Prac Naukowych Wydziału Nauk Społecznych PAN” 5/1961, s. 83–86.
Gołąb Z., Polański K., Z badań nad słownictwem prasłowiańskim, „Slavia” XXIX, 1960, s. 525–540.
Jakubowicz M., Dzieje Słowian w świetle rekonstruowanej leksyki, [w:] Dzieje Słowian w świetle leksyki, red. J. Rusek, W. Boryś, L. Bednarczuk, Kraków 2002, s. 125–131.
Jakubowicz M., Z warsztatu badań etymologicznych – od Pokornego do Borysia, „Poradnik Językowy” 2010, nr 7, s. 38–49.
Jankowiak L. A., Prasłowiańskie dziedzictwo leksykalne we współczesnej polszczyźnie ogólnej, Warszawa 1997.
Lehr-Spławiński T., Sławski F., Z pracowni Słownika prasłowiańskiego, „Rocznik Slawistyczny” XX, 1958–1959, s. 3–15.
Polański K., Słowotwórstwo w Słowniku prasłowiańskim, „Sprawozdania z Prac Naukowych Wydziału Nauk Społecznych PAN” 5/1961, s. 78–83.
Rusek J., Franciszek Sławski jako slawista, [w:] Dzieje Słowian w świetle leksyki, red. Jerzy Rusek, Wiesław Boryś, Leszek Bednarczuk, Kraków 2002, s.17-22.
Sławski F., Nad pierwszym tomem Słownika prasłowiańskiego, „Rocznik Slawistyczny” XXXIV, 1973, s. 3–16.
Sławski F., O Słowniku prasłowiańskim, „Język Polski” LIII, 1973, nr 2–3, s. 181–188. >link<
Sławski F., Stan prac nad Słownikiem prasłowiańskim, „Sprawozdania z Prac Naukowych Wydziału Nauk Społecznych PAN” 5, 1961, s. 70–78.
Słownik prasłowiański. Zeszyt próbny, red. T. Lehr-Spławiński, F. Sławski, Kraków 1961.
Szymański T., Język prasłowiański w ujęciu Franciszka Sławskiego, [w:] Prasłowiańszczyzna i jej rozpad, red. J. Rusek, W. Boryś, Warszawa 1998, s. 337–341.
Walczak B., Etymologia a leksykografia (doba nowopolska), „Prace Filologiczne” LI, 2006, s. 421–437.
Walczak B., Z zagadnień warsztatu badań etymologicznych (teoria i metodologia w najnowszych słownikach etymologicznych języka polskiego), „Studia Językoznawcze” USz, t. 7, 2008, s. 179-190.